Spreekbeurt over over Wolfgang Amadeus Mozart

Mozart

Deze spreekbeurt werd gemaakt door Marie Maessen, 11 jaar

Spreekbeurt: Mozart

Ik heb heel lang moeten nadenken, voordat ik zeker wist wat mijn onderwerp zou zijn. Mijn moeder stelde voor om het over Mozart te houden. Ik dacht dat dat een saai onderwerp zou zijn. Maar stiekem vond ik het toch wel een beetje een leuk onderwerp, dus ik ging me er wat beter in verdiepen. En eigenlijk, Mozart heeft helemaal niet zo’n saai leven gehad! Toen wist ik het zeker: mijn spreekbeurt gaat over Mozart, Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart beter bekend als Wolfgang Amadeus Mozart. 1. Hij is geboren in Salzburg in 1756 en overleden in Wenen in 1791. Hij is dus maar 35 jaar geworden en leefde in Oostenrijk.

Mozart was een componist. Een componist is iemand die muziek schrijft. Mozart was een wonderkind. Als hij een melodietje in zijn hoofd hoorde, kon hij het meteen in noten op papier zetten. Dat kon het zelfs uit zijn geheugen. Je zou denken dat hij dat deed toen hij rond de 20 was, maar hij begon al op zijn derde! Toen hij drie jaar was leerde Mozart al spelen op het klavier. Een klavier is een soort piano. 2. Toen hij vijf jaar was kon hij al noten lezen en schrijven, en componeerde zijn eigen concerten. En toen hij zeven was leerde hij viool spelen en gaf hele mooie concerten, het was geen kattengejank (dat doen de meeste kindjes van 7 wél). Op zijn twaalfde had hij zijn eerste opera gecomponeerd en was hij beroemd in héél Europa!

Mozart schreef klassieke muziek. Klassieke muziek is heel makkelijk gezegd: het tegenovergestelde van popmuziek. Als je naar een concert van Marco Borsato gaat, gilt iedereen onder het liedje. Maar als je naar een concert gaat, waar de muziek van Mozart gespeeld wordt, is het helemaal stil. En onder het applaus gilt ook niemand. Nog een ander kenmerk van klassieke muziek is dat heel veel componisten van klassieke muziek uit de tijd voor 1900 komen. In het orkest zitten ook vaak dezelfde instrumenten: viool, cello, contrabas, hobo, piccolo enzovoorts. Sommige van jullie zullen helemaal niet geïnteresseerd zijn in de klassieke muziek. Dat hoeft ook helemaal niet. Maar als je het wel mooi vindt, hoef je je daar helemaal niet voor te schamen. Er zijn zoveel mensen die het mooi vinden, en het betekent ook niet dat je suf bent ofzo. Bij een concert van Marco Borsato, duurt het applaus lang. Maar bij een concert met klassieke muziek, kan het applaus net zo lang of zelfs langer duren. In 1991 duurde het applaus voor de operaster Placido Domingo 3 wel één uur en 20 minuten! En bij de operazanger Luciano Pavarotti 4duurde het applaus één uur en 7 minuten. Hij werd 165 keer terug geroepen door het publiek. In de tijd voor Mozart gooide mensen vlaaien, tomaten en eieren naar de persoon die het concert had gehouden als het concert tegenviel. In de achttiende eeuw gooide de deftige mensen niet naar Mozart als hij een concert had gegeven. Integendeel, iedereen was verbaasd! Het was zo mooi! In de achttiende eeuw waren er alleen nog maar concerten voor rijke mensen, en die werden dan gegeven in de woonkamers van die rijke mensen. De aller-aller-áller rijkste mensen hadden een orkest in hun paleis. Zo konden ze de prachtige muziek horen wanneer ze er zin in hadden. Maar Mozart wilde eigenlijk alleen voor de gewone mensen spelen. Hij wilde dat zijn muziek niet te ingewikkeld was, want de mensen moest vrolijk worden van zijn muziek. Mozart heeft ooit gezegd, dat hij muziek schreef zoals een zeug plast. Aan het einde van mijn spreekbeurt ga ik aan jullie vragen wat jullie denken wat dat betekent. Sommige stukken van Mozart werden popmuziek voor het gewone volk in de achttiende eeuw. Maar voor die tijd trad hij vooral voor de keizer en de aartsbisschop op.

Ik kom weer even terug op Mozart toen hij klein was. Mozart en zijn gezin, vader Leopold 5, moeder Maria 6, en zus Nannrl 7, maakte een reis door Europa, waar Mozart op heel veel plekken heeft opgetreden. Toen rond onze leeftijd was gaf hij een concert in Parijs voor de koning van Frankrijk: Lodewijk de 15e. Toen werd er voor het eerst iets gepubliceerd wat Mozart gecomponeerd had. In Londen trad hij voor de koning Gorges de 3e op. In Antwerpen speelt hij op het kerkorgel 8. Mozart mocht in Nederland spelen op de dag dat Willem de 5e stadhouder werd. Daarvoor maakte hij variaties op het Wilhelmus. Mozart heeft in die acht jaren heel veel concerten gegeven, maar allemaal gratis. Hij verdiende er dus helemaal niks mee. Toen Mozart 13 was, werd hij concertmeester in het paleis van een belangrijk persoon uit de kerk: de aartsbisschop. Een concertmeester is iemand die de dirigent van een orkest vervangt. Omdat Mozart te veel reisde, werd hij ontslagen als concertmeester. Mozart gaf ook gratis zangles. Hij had succes. Maar alles wat hij deed, deed hij gratis. Daarom ging hij met zijn moeder, Maria Anna Pertl, op reis door Europa, om betaald werk te vinden. Maar dat lukte niet. Hij ging maar door met gratis op te treden. Op die reis werd zijn moeder ziek Uiteindelijk ging zij moeder dood. Daarna ging hij terug naar Salzburg. Hij werd daar gevraagd om voor €200,-, natuurlijk omgerekend, op te treden, een jongenskoor les te geven en muziek te componeren aan het bisschoppelijk hof. Dat is een soort paleis. In Salzburg voelde Mozart zich niet echt fijn. Daarom ging hij naar Wenen, waar hij verliefd wordt op een meisje: Constanze Weber 9. Zijn vader wilde niet dat hij bij de familie Weber ging wonen, omdat hij dacht dat mevrouw Weber, die geen man meer had, haar dochters wilde gaan uithuwelijken. Mozart trouwde zonder toestemming van zijn vader. Hij is dan 26. Mozart had veel succes in Wenen, en voelde zich veel beter dan in Salzburg. Hij gaf in Wenen muzieklessen en concerten voor keizer Jozef de 2e, waar hij betaald voor werd. Constanze, zijn vrouw, en Mozart gingen samenwerken. Constanze kon heel mooi zingen en zong de sopraanpartij bij zijn concerten. De sopraanpartij is de hoogste stem. In 1784 was Mozart 28. Hij maakte toen een lijst van alle stukken die hij al had gecomponeerd. De lijst was al heel erg lang. Hij hield die lijst bij tot zijn dood. Salieri 10 was ook een componist uit die tijd, maar lang niet zo bekend als Mozart. Salieri was jaloers op Mozart, omdat hij zo bekend was en Salieri niet. Salieri organiseerde een werdstijd omdat als hij zou winnen, hij ook bekend zou worden. De wedstrijd ging erom wie de mooiste opera maakte. Salieri won. Ik kom straks nog terug op Salieri. Mozart kreeg de troostprijs: 50 dukaten. In de 18e eeuw werd er met dukaten betaald. Mozart kreeg in zijn leven 6 kinderen waarvan er 4 na een maand of korter zijn dood gegaan. Maar die andere 2 kinderen zijn wel rond de 70 jaar geworden. Eén van die zonen die lang zijn blijven leven, werd ook componist, maar werd lang niet zo bekend als zijn vader. Zijn naam werd Wolfgang Mozart Junior. Beethoven, ook een bekende componist uit die tijd, ging naar Wenen om les te krijgen van Mozart. Maar niemand weet of dat gelukt is, omdat hij er niks over verteld heeft. Mozarts vader stierf toen Mozart 31 was. In 1790 ging keizer Jozef de 2e dood. Dat was de keizer waar Mozart veel voor gespeeld heeft. Keizer Leopold was de opvolger van Jozef de 2e. Maar hij was niet geïnteresseerd in muziek. Daarom ging Mozart een andere baan zoeken. Hij wilde kapelmeester worden. Een kapelmeester is de directeur van een orkest. Mozart werd eerst de assistent van de kapelmeester van de Stephansdom 11 in Wenen. Hij kreeg daar geld voor. Mozart was erg moe van ál het werk wat hij gedaan had in zijn leven. Hij had succes vanaf zijn 7e en heeft heel veel muziekstukken geschreven.

Hij heeft 5 vioolconcerten, 23 opera’s waarvan Le nozze di Figaro, Don Giovanni, Cosí fan tutte en Die Zauberflöte 12 CD bekend zijn, 25 strijkkwartetten, 17 pianosonates, meer dan 20 symfonieën. Een symfonie is een muziekstuk dat door een aantal verschillende instrumenten wordt gespeeld. Alle instrumenten klinken even hard. Geen enkel instrument heeft solo. Een strijkkwartet is een muziek stuk voor een muziekinstrument, met een strijkstok. Maar dan is het een stuk voor vier personen, die tegelijk spelen. En een pianosonate is een sonate, speciaal voor een piano. En een sonate is een muziekstuk dat uit drie delen bestaat. Het zijn drie verschillende liedjes die op elkaar lijken. Tussen de liedjes door, mag je niet klappen. Zelf speel ik viool, en ik kan een liedje van Mozart op mijn viool. Het stuk heet Minuet. Het een deel van een Sonate. Mozart schreef moeilijke stukken, dus het Minuet is makkelijker gemaakt door David Wright.

Mozarts laatste stuk was Het Requiem 13. Een Requiem is een treurstuk voor bij een begrafenis. Mozart werd depressief en ziek. Op 5 december 1791 overleed Mozart.

Maar het Requiem was nog niet af. Mozart moest het Requiem schrijven voor de begrafenis van de echtgenote van een graaf. Die graaf bestelde wel vaker stukken, en schreef die over. Hij verkocht het dan, maar met zijn eigen naam erboven. Het leek dus alsof hij dat stuk had geschreven. Maar omdat het Requiem nog niet afwas, had hij pech! Mozart had nog wel wat aanwijzingen achtergelaten hoe het stuk moest aflopen. Iemand anders heeft het Requiem afgemaakt. Mozart is in Wenen begraven. De persoon die het graf voor Mozart gegraven heeft, is vergeten waar dat was. Niemand weet dus waar hij precies begraven is.

Mozart had zijn hele leven geldzorgen. In het begin speelde hij veel gratis, maar in de laatste jaren verdiende hij 75.000 euro per jaar, als je het omrekent naar nu. Hij gaf veel te veel uit. Hij liet zijn piano meeslepen naar al zijn optredens, hij had een dienstmeisje in dienst, zijn kinderen zaten op kostscholen, hij kocht dure kleren om voor de keizer op te treden..enzovoorts enzovoorts. Toen hij dood ging had hij allemaal schulden.

In Oostenrijk, staat er op de achterkant van de 1 euromunt een plaatje van Mozart. Hier heb ik hem 14.

Er is ook een film over Mozart gemaakt. Die film heet Amadeus 15. Het is een hele goede film. Ik raad hem jullie allemaal aan om die te gaan kijken. Hij duurt wél 3 uur. In de film vertelt Salieri, over wie ik het eerder had, aan het eind van zijn leven aan een pastoor al zijn herinneringen die hij aan Mozart had. Hij kon het niet uitstaan dat God zoveel talent aan Mozart had gegeven, in plaats van aan hem zelf. Salieri vond dat Mozart dat talent helemaal niet verdiende, omdat hij niet serieus was. Hij was boos op God, en gooide zijn houten beeldje, van Jezus aan het kruis in het vuur. Toen hij dat vertelde was hij al heel oud. Eerder vertelde ik dat Moart helemaal gestoord werd rond zijn 35e. Aan het einde van de film zie je dat ook. Dat is een grappig, maar ook wel een beetje een eng stuk. Ik vind Amadeus zo’n leuke film omdat je onder anderen ziet hoe de mensen er vroeger uizagen, met pruiken enzo. Je ziet ook dat ze geen lampen hadden vroeger. Ze lopen dus de hele tijd met kaarsen rond. Amadeus heeft wel 8 Oscars gewonnen! Een Oscar is een prijs voor bijvoorbeeld de beste film. Zo ziet een Oscar eruit 16.

Ook is er 2x een internationaal Mozart-jaar geweest. Dat is een jaar waarin we Mozart extra herdenken. In 1991 was zijn 200e sterfdag en in 2006 was zijn 250e geboortedag 17.

Er is ook een heel leuk boekje over onder andere Mozart. Het heet van Mozart tot megaster 18. Het is een boekje, waar je met veel grapjes heel veel leert over klassieke muziek en bekende componisten.

Helemaal aan het begin van mijn spreekbeurt zei ik dat Mozart eigenlijk geen Wolfgang Amadeus Mozart heet, maar Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart. Theophilus betekent door God geliefd in het Grieks. Amadeus betekent ook door God geliefd, maar dan in het Latijn. Soms noemde Mozart zich ook Gottlieb. Dat is in het Duits ook door god geliefd.

Ik vertelde ook al eerder dat Mozart zei dat hij zijn muziek schreef zoals een zeug plast. Een zeug is een biggetje 19. Wat denken jullie wat hij daar mee bedoeld heeft. Het stond verder ook nergens uitgelegd.

Nog één dingetje over Mozart. In Wenen staat een groot standbeeld van hem. Hier zie je hem 20.

Mijn spreekbeurt is nu bijna klaar, maar ik heb nog een kwisje.

Ik ga een paar vragen stellen:

In welk land leefde Mozart?

In Oostenrijk.

Hoe heette de man, die zo verschrikkelijk jaloers op Mozart was?

Salieri.

Hoe heette de zus van Mozart?

Nannrl Mozart.

Hoe oud was Mozart toen hij overlijd?

35 jaar oud.

Wat zijn de bekende namen van Mozart, niet die moeilijke namen, maar die andere?

Wolfgang Amadeus Mozart.

Van welk land, is de munt waar een plaatje van Mozart opstaat?

Van Oostenrijk.

Hoe vaak is er een Mozart-jaar geweest?

2x. In 1991, en in 2006.

Zijn er nog vragen?

Geen idee.

Ik hoop dat jullie mijn spreekbeurt boeiend vonden, en dat jullie nu meer geïnteresseerd zijn in klassieke muziek en Mozart. Zelf heb ik er wel heel veel van geleerd.