INHOUD
Deze spreekbeurt werd gemaakt door Kilian Schrijvers (groep 7)
INLEIDING
HOOFDSTUK 1: DE V.O.C.
HOOFDSTUK 2: SPECERIJEN
HOOFDSTUK 3: DE BATAVIA
HOOFDSTUK 4: DE ONDERGANG VAN DE BATAVIA
HOOFDSTUK 5: DE HERBOUW VAN DE BATAVIA
HOOFDSTUK 6: DE 7 PROVINCIĆN
HOOFDSTUK 7: TOT SLOT
BRONNEN
Inleiding
Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik naar de Bataviawerf in Lelystad ben geweest en dat vond ik heel erg leuk en interessant.
Hoofdstuk 1: De V.O.C.
In 1602 werd de Verenigde Oost-Indische Compagnie (de V.O.C.) opgericht door een aantal Hollandse en Zeeuwse kooplieden. Het doel was schepen naar Aziƫ te sturen om specerijen te kopen.
Bij de V.O.C. werkten meer dan dertigduizend mensen.
De V.O.C. was het grootste bedrijf van de wereld en Amsterdam werd de grootste haven van Europa.
Daarom maakte de handel Nederland zo rijk in de 17de eeuw.
Ze verkochten goederen via handelsposten in Aziƫ en om dat te vervoeren bouwden ze retourschepen.
Belangrijke handelsposten waren er in India, China, Japan, Thailand en Java.
Op het eiland Java stond het hoofdkantoor van de V.O.C. in Aziƫ.
De belangrijkste retourladingen waren peper, kaneel, nootmuskaat, suiker, katoen en zijde.
De compagnie mocht verdragen afsluiten, forten bouwen en oorlog voeren.
Ze kregen ook het alleenrecht om handel te voeren ten oosten van Kaap de Goede Hoop.
Het VOC-hoofdkwartier
Hoofdstuk 2: Specerijen
Je bent er tegenwoordig helemaal aan gewend dat specerijen in iedere supermarkt te koop zijn.
Vroeger was dat heel anders.
De specerijen kwamen helemaal uit Aziƫ en dat was een zware reis vol gevaren.
Bovendien kwamen de specerijen niet allemaal uit Ć©Ć©n land.
De V.O.C. schepen moesten voor ieder kruid naar een ander gebied varen.
De specerijen waren kruidnagel uit Ambon, suiker uit Taiwan, peper uit Sumatra, nootmuskaat uit Banda, kaneel uit Ceylon, thee uit Canton, koffie uit Java en Foelie uit Banda.
Hoofdstuk 3: De Batavia
De Batavia werd gebouwd in Amsterdam in 1628 en is vernoemd naar de hoofdstad van Java.
De Batavia was een retourschip van de V.O.C.
Dat betekent dat het tussen Nederland en Aziƫ voer om mensen en goederen te brengen en op te halen.
De kapitein van de Batavia was Adriaen Jacobsz.
De commandeur was Francois Pelsaert en hij stond nog boven de kapitein.
Schepen uit Nederland namen vaak bouwmateriaal mee.
Dat woog nog al wat, waardoor de boot steviger in het water kwam te liggen.
In Nederland waren niet zoveel spullen waar ze in Oost-Indiƫ blij mee waren,maar Oost-Indiƫ had juist veel spullen waar ze in Nederland wel blij mee waren.
En om die spullen te betalen hadden ze kisten vol met geld, goud zilver en juwelen aan boord.
Hoofdstuk 4: De ondergang van de Batavia
In oktober 1628 geeft commandeur Francisco Pelsaert het teken de zeilen te hijsen en het anker te lichten.
De eerste reis naar het verre Oosten kon beginnen.
De Batavia had 300 man aan boord en de reis duurde acht maanden.
Dus moesten ze veel proviand (eten) mee nemen.
Ze moesten 18.000 zeemijlen varen (1 zeemijl is 1.5 km).
Maar zeven maanden na het vertrek zou er van de Batavia niet veel meer over zijn.
.
De Ramp
In de nacht voor de ramp op 4 juni 1629 stond de schipper Adriaen Jacobszoon op wacht.
De reis was tot toen nog goed verlopen. Ze hielden koers aan naar Australiƫ.
De gevaarlijke riffen bij de kust van Australiƫ waren volgens Adriaen nog ver weg.
Het schuim in de verte was volgens hem een weerspiegeling van de maanlicht.
Nog voordat hij werd afgelost kwam er een enorme klap die alle opvarenden uit hun slaap rukte.
De schipper had een enorme vergissing gemaakt. Ze hadden te veel oostelijke koers gevaren en waren op de gevreesde Houtman Drooghten gevaren.
Toen kwam er een storm waardoor het schip twee keer op het rif stootte, waar geen enkel schip tegen bestand was.
En toen brak de achtersteven af, waardoor het schip zonk en iedereen in het water viel.
Pelsaert en nog 100 man overleefden de ramp. Pelsaert ging met een groepje hulp halen in het stadje Batavia.
Pelsaert werd toen als held beschouwd, want hij had 85 man kunnen redden. De rest was toen verdronken of van de honger dood gegaan.
Het grote plechtanker van de Batavia bevindt zich tot op de dag van vandaag nog op de wrakplaats nabij Beacon Island en markeert de plaats waar de Batavia op 4 juni 1629 is vergaan
Hoofdstuk 5: De herbouw van de Batavia
In 1985 is de herbouw van de Batavia van start gegaan, onder leiding van Willem Vos, de scheepsbouwmeester in Lelystad.
Het moest gemaakt worden met het bouwmateriaal die ze vroeger gebruikten.
Ze moesten elk detail weten en honderden historische bronnen over de bouw en de geschiedenis van de Batavia doornemen.
De lengte van het schip was 45 meter.
De Batavia behoorde tot de grootste schepen van de 17e eeuw.
De retourschepen moesten groot en sterk zijn om veel spullen te kunnen vervoeren waaronder voedsel en drinken voor 300 man.
De Batavia was ook bewapend; er waren 50 soldaten aan boord, 24 kanonnen en er waren matrozen die meestal ook mee vochten
Galjoensleeuw Herbouw
Hoofdstuk 6: De 7 Provinciƫn
In 1664 nam de dreiging van een nieuwe oorlog met Engeland toe.
Toen besloot men om het grote oorlogsschip de 7 Provinciƫn te bouwen.
Dit was een vlaggenschip van Admiraal Michiel de Ruyter.
De Ruyter maakte veel zeeslagen mee.
De Nederlandse vloot waaronder de Zeven Provinciƫn blokkeerden in juni 1667 de Theems. Veel Engelse schepen werden in die strijd in brand gestoken.
Een van de grootste schepen van Engeland, de Royal Charles, werd buitgemaakt en naar Holland overgebracht.
Daarna had het schip het vrij rustig. De vrede tussen Engeland was getekend en de 7 Provinciƫn lag in de haven van Hellevoetsluis te wachten op actie.
Die actie kwam in 1672 toen de derde Engelse oorlog uitbrak.
Weer zijn er veel schepen lekgeschoten.
Natuurlijk heeft het schip zelf ook schade opgelopen maar is altijd blijven varen, dertig jaar lang.
In 1694 is het wegens ouderdom aan de sloop verkocht.
Het doel van de huidige herbouw van De 7 Provinciƫn is, om een zo getrouw mogelijke reconstructie van dit 17de-eeuwse oorlogsschip te maken.
Dit doen ze aan de hand van bestaand bronnenmateriaal.
De kiel van het schip is gelegd op 17 mei 1995. De bouw zal nog zeker tot 2013 gaan duren.
Tot slot
Ik hoop dat jullie mijn spreekbeurt leuk vonden en ik heb nog een vragenblad.
De achterkant van de 7 Provinciƫn
BRONNEN
Ik heb mijn informatie uit:
- boekje van de Bataviawerf.
- www. de Bataviawerf.nl
VRAGEN
1. WIE WAS DE KAPITEIN VAN DE BATAVIA?
…………………………………………………………………………………………….
2. WIE WAS DE COMMANDEUR VAN DE BATAVIA?
…………………………………………………………………………………………….
3. WANNEER WERD DE V.O.C. OPGERICHT?
……………………………………………………………………………………………..
4. NOEM VIER SPECERIJEN
…………………………………………………………………………………………….
5. NOEM TWEE BELANGRIJKE HANDELSPOSTEN
…………………………………………………………………………………………….
6. ONDER LEIDING VAN ……. IS DE HERBOUW VAN
DE BATAVIA VAN START GEGAAN.
……………………………………………………………………………………………
7. WIE WAS DE ADMIRAAL VAN DE 7 PROVINCIĆN?
………………………………………………………………………………………….
8. WAT VOOR SCHIP WAS DE BATAVIA?
………………………………………………………………………………………….
9. BEHOORDE DE BATAVIA TOT DE KLEINSTE OF
GROOTSTE SCHEPEN?
…………………………………………………………………………………………..
10. WAT WAS HET DOEL VAN DE V.O.C.?
…………………………………………………………………………………………..