Spreekbeurt over De Berlijnse Muur

Wat ging er vooraf:

Na de 2e Wereldoorlog was Europa opgesplitst in twee grote delen :

  • West-Europa, die volgde het Amerikaanse voorbeeld en het was kapitalistisch geïnspireerd
  • Centraal-Europa die werden sterk beïnvloed door USSR, waardoor ze communistisch geïnspireerd waren.

Over Duitsland, de grote verliezer van de Tweede Wereldoorlog, werd zwaar gediscussieerd of het bij Centraal-Europa of bij West-Europa ging horen.Daardoor viel Duitsland uiteen in 2 delen. Oost en West.

  • Het Oosten van Duitsland volgde het Centraal-Europese voorbeeld en was dus communistisch.
  • West-Duitsland liet zich inspireren door West-Europa en was dus kapitalistisch ingesteld.

De Sovjet Unie begon hun bezettingszone (gebied) steeds meer af te schermen. In 1946 was Duitsland zoneklaar. Een definitieve deling van beide Duitslanden zou niet meer lang op zich laten wachten. In juni 1948 zette de russen blokkades langs alle door de Sovjets bezette wegen en spoorverbindingen. Op 12 mei 1949 gaven ze de blokkades al weer op. Kort daarop werd het stadsbestuur gesplitst. Oost-Berlijn kreeg een communistische raad, dus alles werd van de regering. Terwijl het westen Duitsland weer probeerde te herenigen. De Sovjets riepen begin oktober 1949 hun bezettingzone uit tot de Duitse Democratische Republiek.

De inwoners van het Oostelijke deel zagen na een tijdje dat het in het westelijke deel veel beter ging. Er was veel meer welvaart en rijkdom. Dit gaf vooral problemen in Berlijn. Daar kwamen ze achter te liggen met de modernisatie. Er was niet genoeg geld voor wegen, scholen, huizen enz.De scheidingslijn van het oosten en westen liep daar dwars door de stad. Veel jongere mensen uit het Oosten namen daarmee hun kans en vluchtten naar het westen. Dat waren vooral de jongeren uit Oost-Berlijn die vertrokken naar West-Berlijn. Van het jaar 1952 tot 1961 hebben zo een 2.235.000 mensen de DDR verlaten. Voor het communisme was dit het eerste teken voor een verval.

Aanleiding tot het bouwen van de Berlijnse muur:

Voor Ulbricht (secretaris-generaal van de SED en daarmee de machtigste Duitser in de DDR) en Chroesjtsjov (Dat was een politicus uit de Sovjet Unie en partijleider van de Communistische partij in de USSR) was dit een enorme vernedering voor het communisme. Zij verboden daarom alle Oost-Duitsers om weg te vluchten. In de nacht van 12 en 13 augustus in 1961 gaven zij het bevel om de toegang tussen West-Berlijn en Oost-Berlijn te blokkeren door een versperring te bouwen. Ondanks alle felle protesten verschenen overal prikkeldraadversperringen. later werden die versperringen zelfs vervangen door een muur van 45,3 km lang die uiteindelijk tot en met 9 november 1989 zou blijven staan.

Er werden op zeven plaatsen doorgangsposten opengelaten voor mensen die in en uit moesten. De muur werd door de Oost-Duitse grenspolitie zwaar bewaakt en was van Oost-Berlijnse kant door de aanleg van mijnenvelden toch nauwelijks te benaderen. Bij pogingen om er langs te gaan werd er gelijk actie ondernomen en werd je dood geschoten. Door de jaren heen werd de muur het symbool van de Koude Oorlog en de Duitse verdeeldheid.

De strenge bewakers maakten van elke beweging een foto, soms zelfs van elkaar.
Het officiële doel van de muur, die in Oost-Duitsland de “Antifascistische Schutzwall” werd genoemd, was om de ‘kapitalistische fascisten’ tegen te houden; in het westen werd er daarentegen algemeen van uitgegaan dat het doel was de eigen bevolking binnen te houden. Door de muur konden sommige families hun familieleden aan de andere kant niet meer opzoeken en hebben elkaar jarenlang niet meer gezien.

Wat er gebeurde toen de muur er stond:

Tweeëneenhalf jaar bleef de muur helemaal dicht, daarna ging hij steeds iets meer op een kier open voor bezoekers uit het westen. In de eerste paar jaren van het bestaan van de muur was hij nog lang niet perfect. Er zaten nog allemaal gaten en zwakke plekken, die snel door vindingrijke Oost-Berlijners werden gevonden. Er werden in de loop der jaren vaak hele aparte pogingen gedaan om over de muur te klimmen of te vliegen of er zelfs onderdoor te graven. Daarbij zijn naar schatting 76 mensen doodgeschoten door de grenswachters. Mensen verzonnen de gekste dingen om erdoor te komen. Bijvoorbeeld met kisten onder auto’s met een luchtballon er over vliegen en onzichtbare verbergruimtes in auto’s. Zo reed er bijvoorbeeld een Oost-Berlijner met een gepantserde vrachtwagen dwars door de muur heen. Zelfs werden er tunnels onder de muur doorgegraven. Toen de muur steeds afschrikwekkender werd konden sommige mensen het gevoel opgesloten te zijn moeilijk verdragen. Zij kregen last van het mauersyndroom dat syndroom werd ook wel de muurziekte genoemd.

De weg van West- Duitsland naar West- Berlijn heette de “transit”. Die weg was 150 km lang. Helmstedt was de grens en was streng bewaakt door militairen. Bij de grens moest je in de file staan. Alles werd gecontroleerd, met spiegels onder de auto of je geen verstekelingen mee nam, je paspoorten werden goed nagekeken met de computer. Als je door de grens was kwam je op de transit (dat is dus de weg van West-Duitsland naar West-Berlijn). Vanuit daar moest je binnen 4 uur in West- Berlijn zijn anders gingen de militairen je zoeken omdat ze bang waren dat je dan iemand mee nam. Tijdens de rit mocht je ook niet even uit de auto stappen.

Toen de muur werd gebouwd werd er aan de Oostkant niemandsland gemaakt, dat is een stuk land dat open werd gelaten en werd bezaaid met landmijnen, prikkeldraad en haken kruizen. Daardoor was het onmogelijk om daardoorheen te ontsnappen. Ook ging de muur dwars door de huizen heen. Eerst werd in die huizen de begane grond dichtgemetseld en later ook de de 1e, 2e en 3e verdieping zodat de mensen niet meer weg konden naar de vrijheid. Veel mensen zijn ook gesneuveld omdat ze op die manier probeerden om te vluchten.

Gevolgen van de muur:

Veel mensen raakten hun baan kwijt. Er waren zo een 60.000 Oost-Berlijners die werkte in West-Berlijn en 13.000 West-Berlijners werkten in het Oosten. Daardoor zaten al die mensen opeens zonder werk.
Oost-Berlijn begon langzaam steeds verder achter te liggen met de modernisatie. Door de steeds slechtere economie was er geen geld voor huizen, industrie, wegen enz. Alles raakte verouderd.

Val van de Berlijnse muur

9 november 1989 is de dag van de val van de muur, eigelijk is de val van de muur een politieke verspreking geweest. Een politicus versprak zich in een politiek debat (gesprek): hij zei dat iedereen vrij was om te reizen. Een andere politicus vroeg of dat voor iedereen gold en wanneer dat inging. Hij zei dat hem dat niks uit maakte. Zo kwam het dat iedereen tegelijk naar het Westen ging. Op 31 augustus 1990 werd in het paleis “Unter die Linde” een overeenkomst getekend door de regering van de Bonds Republiek Duitsland en de vrij gekozen regering van de DDR (Duitse Democratische Republiek). 3 oktober wordt de dag van de Duitse eenheid genoemd.
Binnen enkele uren stroomden de duizenden mensen uit Oost- en West-Duitsland naar de muur die hen gedurende 28 jaar van elkaar had gescheiden. De muur, die in 1961 door de Oost-Duitse regering was gebouwd, werd uiteindelijk door de inwoners van beide landen afgebroken.

Het duurde dus bijna dertig jaar voordat de inwoners van het Oostblok de muur letterlijk hadden neergehaald.

Op 9 november 1989 werd door de nieuwe premier Hans Modrow de muur geopend. Een dag later begon de sloop van de muur door de feestende menigte iedereen die het wilde hakte een stuk beton uit het bouwwerk dat voor alle ellende had gezorgd . In de daarop volgende dagen bezocht een stroom van zo’n vier miljoen Oost-Duitsers West-Berlijn. Iedere bezoeker ontving 100 mark (51,13 euro) ‘begroetingsgeld’. De val van de muur luidde het definitieve einde in van de DDR. Binnen een jaar was de Duitse hereniging een feit.

Bijna 15 jaar na de val van de Berlijnse muur komt er een deel van het historische bouwwerk terug. In de Duitse hoofdstad wordt 200 meter teruggeplaatst bij het CheckPoint Charlie museum. Vlakbij de wereld beroemde grensovergang. Ze hebben er spijt van dat ze de muur helemaal hebben afgebroken. Daarom wordt er een stuk als monument teruggeplaatst voor alle toeristen.