Wij hebben voor ons werkstuk de Huichol Indianen gekozen. De Huichol Indianen noemen zichzelf ook wel Wixárika of Wirárika maar de Indianen noemen zichzelf liever Naturales of Indígenas.
De Huichol Indianen leven in Mexico, in de westelijke Siërra Madre. Dat is van de staten Jalisco en Nayarit.
Mexico heeft 100 miljoen inwoners, en Mexico City leven wel 20 miljoen mensen. De officiële taal van de Mexicanen is Spaans, voor de meeste Mexicanen is dat ook de taal waar ze mee opgevoed zijn. Er worden in Mexico meer dan 50 verschillende talen gesproken, bijvoorbeeld: Nàhuatl (de taal die de Azteken spraken) Mixteeks, Zapoteeks, Otomí en natuurlijk ook Huichol.
Er zijn ongeveer nog 8.000 Huichol Indianen over, in 1970 waren het er nog 10.000.
Tussen de dagelijkse kleding van de Huichol Indianen en de kleding van andere Indianen is bijna geen verschil.
De mannen van het Huicholvolk dragen een witte, grof geweven broek, dat noemen ze ook wel een manta. Ook dragen ze een hemd met daaromheen een rode, wollen ceintuur met een aantal zakjes voor geld, tabak en peyote. De schoenen die ze dragen zijn sandalen met een autobandzool voor de stevigheid. Op hun hoofd staat een mooie hoed van stro of palmvezel. Deze hoed noemen ze ook wel een sombrero.
Als ze op reis gaan, maar ook bij een speciale gelegenheid, dragen ze zo ongeveer hetzelfde. Alleen is hun kleding dan wel prachtig versierd met geborduurde sterren, vlinders, bloemen, herten, eekhoorns en verschillende soorten vogels. Bij zo’n gelegenheid krijgt de sombrero opvallende veren, rode vilten kruisen, eekhoorn staarten, pijlen met veren, kralen en hertenhoeven. De handbagage dragen ze in mooie wollen schoudertassen. Ze zijn versierd met kleurige meetkundige patronen. Daarbij hebben ze een prachtig rood en wit geborduurde cape.
De kleding van vrouwen van het Huicholvolk is voor het dagelijkse gebruik wat minder somber. Zij dragen een felgekleurde lange rok. Dat heet ook wel een enaguas. Of ze dragen witte geborduurde jurken. Die noemen ze een faldas. De witte geborduurde bloes, zonder mouwen, wordt bijvoorbeeld gedragen onder een driehoekige doek. De driehoekige doek is ook geborduurd met meetkundige figuren. Als hoofdbedekking gebruiken ze soms een gekleurde doek. De vrouwen dragen bijna nooit schoenen.
De vrouwen versieren zich graag met zilveren oorbellen, halssnoeren met kralen van koraal en ringen.
De mannen hebben vaak lange loshangende haren. De vrouwen hebben in hun haar twee of drie vlechtjes.
Natuurlijk loopt niet iedereen er precies zo bij maar meestal lijkt het er wel op. Sommige mensen zien er iets anders uit omdat ze armer zijn dan andere. Dat kan komen omdat je belangrijker bent of juist minder. Maar ook het verschil tussen jonge of oudere personen kan je zien aan de kleding.
Wat erg belangrijk is in de religie van de Huichol Indianen is de hertenjacht, en de peyote, een doornloze catussoort. De knoppen van de peyote-catus zorgt voor visioenen en is daarom het middelpunt van hun ceremonieën maar ook wordt de peyote gebruikt in plaats van alcohol of als medicijn. Het eten van de peyote is ook verbonden met ceremonieën die gehouden worden ter gelegenheid van het zaaien en oogsten. Het eten is ook om in direct contact te komen met de goden en onder invloed van de hallucinerende werking van de peyote worden de prachtigste wolschilderingen gemaakt. Ook zijn er bepaalde plechtigheden voor de seizoenen, die bedoeld zijn om die evenwicht en harmonie te geven. In het ruige bergland waar zij wonen is de kans op het mislukken van hun gewassen groot, en daarom zoeken de Huichol Indianen steun bij de krachten van de natuur door middel van een uitgebreide cyclus van ceremonies om het succes van de gewassen te garanderen. De ceremonie om regen op te roepen voor de gewassen wordt gedaan met hertenbloed, maar het hert kan alleen worden geofferd na het eten van de peyote. Die moet ook nog worden verkregen door een bedevaart naar Wirikuta wat soms weken of maanden kan duren. Voor de Huichol zijn aparte drugswetten gemaakt zodat ze de peyote nog steeds kunnen/mogen gebruiken. De Huichol heeft zeer rijke kosmologie die wordt door gegeven van generatie op generatie. Het is een mondelinge traditie waarin verhalen over de schepping worden verteld die gingen over belangrijke goden en godinnen, dierlijke geesten en spirituele praktijken.Hoewel Een van de goden waar ze in geloven is de vuurgod met de naam Tatewary. Wanneer ze hout in het vuur gooien(het vuur voeden) spreken ze van het feit dat ze Tatewary voeden en wanneer ze eten, geven ze vaak de helft aan Tatewary. Voordat de Huichol Indianen mogen gaan zitten, cirkelt het vuur tegen de klok in die wordt gevoed door takken. De Indianen doen veel dingen tegen de klok in, omdat dat de manier van Tatewary is om te bewegen.
Omgeving
Mexico bestaat uit 31 staten die hebben allemaal hun eigen cultuur en bevolking. Het Huichol volk woont in de staat Jalisco met de hoofdstad Guadalajara. Het landschap kent heel veel verschillende landschappen en klimaten. Bijvoorbeeld 200 nog actieve vulkanen, prachtige bergen met eeuwige sneeuw erop, hete tropische stranden, steenkoude uitgestrekte hoogvlakten, schiereilanden, bloedhete woestijnen en warme en vochtige regenwouden. De Huichol Indianen wonen ‘s zomer (in de regentijd) op hun kleine Ranchos (boerderijen) in kleine Rancherias (gehuchten) waar ze met alle dorpbewoners kaas maken.
De Huichol Indianen zijn een kleine stam van ongeveer 8.000 mensen, ze wonen in centraal Mexico in de buurt van Ixtlan in het Siërra Madre gebergte. They are said to be the last tribe in North America to have maintained their pre-Columbian traditions.
KLIMAAT
In de staat Jalisco heerst er een subtropisch klimaat dat heet ook wel semi-tropisch. Deze gebieden hebben een tropische zomer en een niet-tropische winter. In de zomer kan het in Jalisco tussen de 30-40 graden worden. In de winter kan het er tussen de -10 en 10 graden zijn. Er bestaan in Jalisco maar twee seizoenen de zomer en de winter. Of liever gezegd het natte seizoen (de zomer) en het drogen seizoen(de winter). Hier valt +- 50 mm per jaar neerslag in het natte seizoen. De Huichol Indianen maken ook gebruik van het weer als de regentijd er is dan vervoeren ze zich doormiddel van boten en kano waarmee zij over de rivieren varen.
In de dorpjes maken de Huichol Indianen kaas van de melk van hun vee. De Huichol Indianen eten weinig vlees. Hun vee slachten en eten ze meestal alleen tijdens de vieringen. Voor het grootste deel bestaat hun dieet uit tortilla’s, (gemaakt van rood, geel of wit Sacred maïs), bonen, rijst of pasta met kip of varken, hier van maken zij chicharrones chili pepers, aangevuld met alle groenten en vruchten die uit de natuur komen, zoals weizz (een soort peulvruchten van bomen) ciruelas (wilde pruimen) en guayabas (een zoete groene vrucht met pitten).
De Huichol Indianen jagen op wilde varkens, dassen, coyotes(dat zijn een soort wilde vossen/honden), vossen, poema’s, jaguars, herten, vliegende eekhoorns, wasberen en stinkdieren. De Huichol Indianen die aan de kust leven vangen ook snoeken, forellen en karpers. Deze dieren vangen ze met pijl en boog of met vis netten. De gerechten die zij maken zijn ontstaan uit hun eigen cultuur.
De Huichol Indianen leven in hutten die noemen zij Ranchos. Deze hutten staan op palen met als muren gevlochten rieten matten en een rieten dak. Als er meerderen Ranchos bij elkaar staan heet dat een Rancherias dit kennen we nu als een dorpje. De Huichol Indianen trekken soms mee met hun dieren of trekken honderden kilometers ver om hun eigen kunst en spullen op de markt te kunnen verkopen. De Huichol Indianen kunnen enorme gewichten dragen, waar van wij zeggen dat kan je echt niet dragen. Ze leven van de landbouw, de veeteelt en van handwerk.
Een van de rituelen van het Huicholvolk is schilderijen maken. Deze schilderijen maken ze met een speciale techniek. Ze leggen gekleurde draden wol op hout. Deze draden plakken ze vast met bijenwas. Op de schilderijen beelden ze visioenen uit. Figuren (voorvaderen), dingen uit de natuur, sjamanen (waarzeggers) en dieren worden met de draden gevormd en opgeplakt. Als laatste vullen ze de achtergrond met draden op. De schilderijen zien er heel fleurig uit doordat ze zoveel kleuren hebben.
De schilderijen die het Huicholvolk maakt noemen ze nieli’ka. Dat is een klein vierkant of rond tablet. Op de plekken waar het mengsel van hars en bijenwas zit, worden de draden opgeplakt.
Nieli’kas zie je meestal op heilige plaatsen van de Huichol Indianen, zoals tempels, bronnen en grotten, maar ook heilige spullen in huis.
In de afgelopen 30 jaar zijn ongeveer 4.000 Huichol Indianen gemigreerd naar de steden. De meeste Huichol Indianen gingen naar Tepic, Nayarit, Guadalajara en Mexico City. Hier zijn ze verder gegaan met het maken van Nieli’kas. Op die manier werd het moderner.
De symbolen in de schilderijen komen uit de Huichol cultuur en zijn sjamanische tradities.
De kleine kraaltjes en jaguar hoofden van de gedetailleerde garen schilderijen zijn allemaal verbonden met de traditie of het geloof van de Huichol Indianen.
De eerste grote garen schilderijen werden tentoongesteld in Guadalajara in 1962. Deze schilderijen waren eenvoudig maar wel traditioneel. Nu kan het garen mooi geverfd worden en kan het garen fijner gesponnen worden. Op die manier zijn het meer dan kleine kunstwerkjes geworden maar prachtige schilderijen.
Maar je hebt ook de ‘gerolde’ kunst. Dit is een nieuwe kunst. Dat maken ze met behulp van glas, plastic of metalen kralen. Die drukken ze op een houten vorm. Deze houten vorm is bedekt met bijenwas. Vaak maken ze maskers, schalen en beeldjes.
Sommige Huichol kunstenaars zijn door het maken van schilderijen bekend geworden. Bijvoorbeeld Jose Sánchez Benítez , hij heeft een tentoonstelling van zijn kunst in de Verenigde Staten.Tegenwoordig worden de schilderijen voor de toeristen gemaakt.
De Huichol indianen oefenen dus rituelen uit met de peyote-cactus, want wat anders dan andere indianenstammen is dat zij in werkelijkheid nooit volledig gekoloniseerd geweest door de Spanjaarden. De Huichol Indianen leefden in zulk onbegaanbaar gebied, dat de kolonisatie niet geslaagd is om er in door te bringen. Zo is hun cultuur intact gebleven en het gebruik van Peyote-cactus is nog steeds gebruikelijk. De Huichol leven vrij afgezonderd van de rest van de wereld. Ze zijn een landbouwend volk, en kennen gemeenschappelijk grondbezit en hun eigen religie. De Amerikanen hebben in veel gebieden het christendom ingevoerd en dat leidde tot spanning bij de Huichol Indianen. De Huichol Indianen mogen hun stukken grond zelf besturen dat heet met een moeilijk woord autonomie. De Huichol Indianen hebben twee regeringen, een autonome en de plaatselijke Mexicaanse regering.De Huichol Indianen maken hun verleden mooier en lieflijker dan het eigenlijk is, omdat ze toen nog alles konden doen en laten in hun gebied, voordat ze afhankelijk werden van de teelt van mais. Het karakter van de Huichol Indianen als één groep meestal licht, flexibel en humoristisch. Ze hebben vermeden open oorlogvoering. De relatie met de Verenigde Staten is heel erg belangrijk voor Mexico. Mexico handelt meer met de Verenigde Staten dan met alle andere landen bij elkaar, alhoewel er heel wat oneenigheid tussen deze twee landen is geweest, is de relatie over het algemeen goed.
Wat gemeen! Woedend rende ik weg,weg van alle mensen die het altijd beter wisten, die altijd de baas wilde spelen. Waarom mocht mijn broer wel gaan, en ik niet? Yuma is veel groter, Yuma is veel beter, blablabla! Het is niet eerlijk!
Maska!Wacht nou even! Achter me rende Elan, mijn moeder, maar ze had kennelijk moeite met me bij te houden. Maaaaaaaska! Stop!! Riep ze hijgend
Ik begon harder te rennen en liet de ranchos(boerderijen) achter me. Na een tijdje hoorde ik de voetstappen stoppen en ik begon langzamer te rennen. Toen ik achter me keek zag ik dat ik al veel verder van de ranchos af was als ik dacht. Mijn moeder zag ik als een klein stipje in de verte. Ik nam een paadje dat de bergen in slingerde, en ging aan de kant op een steen zitten. Ik haatte het als ik ruzie had met iemand, maar ja, als het zooooo onterecht is, moet je er wel wat van zeggen! Ik telde langzaam tot 10 om op adem te komen, precies zoals Sani (de oudste vrouw van het dorp) tegen me zei als ik weer eens ruzie had gehad. Dat kwam nogal vaak voor, dat ik ruzie maakte. Soms met mijn vader Tyee, die het stamhoofd is, en daardoor net doet alsof hij alles beter weet, of met mijn broer Yuma, die gewoon alles beter kan als ik, en soms met andere dorpsbewoners, maar het meeste met mijn moeder. Die is altijd zo bezorgt om mij, alsof ik niet voor mezelf kan zorgen!
En dit is dus precies waar deze ruzie weer om gaat; over haar bezorgdheid en mijn vrijheid! Over een paar dagen gaan heel veel jongens en mannen, en een paar vrouwen, op pad om peyote-cactussen te verzamelen voor de ceremonieën, en ik mag niet mee! Mijn vader gaat, mijn moeder gaat, mijn broer, en ik dus niet! Nee, ik ben te onvoorzichtig, te onzelfstandig, te druk, te onvolwassen. En dat laatste is dan nog het ergst, ik bedoel, ik ben 14! Yuma is maar 2 jaar ouder als ik, maar hij mag wel mee!
Soms dan snap ik mijn moeder wel, als we ergens ruzie over hebben, maar dit is gewoon oneerlijk.
Plotseling hoorde ik zachte voetstappen dichterbij komen. Dat is mijn broer, dat hoor ik gelijk aan zijn voetstappen. Zacht, geruisloos en zelfverzekerd. Snel kroop ik achter een struik, maar net als ik had hij hele goede oren, dus hij hoorde me gelijk weg kruipen.
Hij loopt niet gelijk naar me toe, maar begint gewoon te praten tegen de struik waar ik achter zit.
Voor deze keer vind ik deze ruzie echt volkomen terecht, begint hij. Ik keek verbaast door de struiken naar Yuma.
Waarom zou de rest van de kinderen van jou leeftijd wel mogen en jij niet? Ik vind belachelijk, en dat heb ik ook gezegd tegen Tyee en Elan, maar ze luisteren niet meer naar mij, zegt Yuma
Langzaam sta ik op vanachter mijn struik en kijk hem vol ongeloof aan.
Wat?roep ik
Ze luisteren niet naar jou????Ik zet grote ogen op van verbazing
Met gefronste wenkbrauwen kijkt mijn broer me aan. Ja, zegt hij, maar je gaat mee, of je nou mag of niet!
Mijn mond valt open van verbazing. Ik doe wel vaker iets dat niet mag, maar mijn broer is het braafste persoontje dat er op de wereld rond loopt.
En wat wil je dan doen? En waarom?vraag ik aan hem
We vragen vlak voor vertrek of jij bij de familie van je beste vriendin mag lopen, omdat onze ouders niet de hele tijd op jou willen letten….
Hallo!onderbreek ik Yuma. Ik hoef toch niet in de gaten gehouden te worden!
Nee, dat weet ik wel, maar Tyee vindt dat wel!zegt Yuma ongeduldig.
Als je jou gekleurde doek wat meer over je ogen trekt, en niet te veel probeert op te vallen, zien ze je niet en gaat het vast lukken!
Een paar dagen later, vlak voor vertrek
Kan ik met jullie mee lopen?Ik kijk mijn vriendin smekend aan. Mijn ouders vinden me te druk en willen me niet de hele tijd in de gaten houden, of zoiets.
Oya kijkt me meelevend aan. Zelf heeft ze twee super lieve ouders, waarvan bijna alles mag. Ja, hoor, is goed! Gezellig!zegt ze dan. Heb je ruzie gehad?
Ik zwijgend en Oya vraagt niet verder.
Ze lijkt altijd aan te voelen wat ze moet doen, terwijl ik juist het tegenovergestelde heb.Ik lijkt nooit het goede te doen op het juiste moment. Daarom vullen we elkaar goed aan, vinden we zelf.
Mijn vader schreeuwt om stilte aan de groep die voor hem staat en die allemaal mee gaat peyote-cactussen te verzamelen en houd een lange speech over ons lot en het doel, maar na een paar minuten hou ik al op met luisteren. Deze speech houdt mijn vader elk jaar, en hij is ieder jaar precies hetzelfde. De dorpsbewoners om me heen vinden dat zo te zien ook, want niemand luistert.
En nu, gaan we vertrekken! Nadat Tyee die zin heeft uitgesproken, juicht iedereen en beginnen we te lopen. Op naar Wirikuta! roep iemand en algauw roept de hele groep mee.
Glunderend van trots loopt ik met ze mee, en roep zo hard als ik kan met de rest mee. Plotseling staat mijn broer naast me, en geeft me een zacht duwtje.
Vergeet niet wat ik heb gezegt, Maska, niet opvallen!sist hij in mijn oor en loopt door. Ik draai met mijn ogen en loop zorgeloos door.
Niet opvallen?vraagt Oya zacht
Je mag helemaal niet mee, of wel?zegt ze, en kijkt me recht aan
Ik buig mijn hoofd en geef geen antwoord, maar Oya raad meteen wat er aan de hand is.
Je ouders? En ze kijkt me vragend aan.
Even denk ik er over om het te ontkennen, maar Oya komt er toch wel snel achter, dus kan ik het beter vertellen voordat er nog meer mensen erachter komen.
Oya stoot me aan en zegt: Ik vertel niks door, dat zweer ik!
Ik knik en vertel wat er is gebeurd.
Yuma helpt je?? Sinds wanneer?vraagt Oya verbaasd
Ik werp haar een boze blik toe en fluister: Geen idee,maar hij is het met me eens, tenminste, dat zegt hij!
Inmiddels hebben we de ranchos achter ons gelaten en het is al bijna donker.
Opeens stopt iedereen en mijn vader roept dat we ons kamp gaan op zetten.
Weer duikt mijn broer naast me op en zegt; zorg dat je zo ver mogelijk van Tyee vandaan gaat staan met je tent, en hij kijkt me een soort van bezorgt aan.
Ik knikt hem geruststellend toe, maar in mijn buik voel ik een zenuwachtig gekriebel, want dit hadden we niet samen door genomen!
Ik had gezorgd dat ik samen bij de andere meiden kwam te liggen, maar toen de tent van Tyee dicht bij hem staan, zodat hij ons in de gaten kon houden.
Nu was het ineens veel moeilijker om niet bij mijn vader in de buurt te zijn. Toen ik samen met de vrouwen die ook mee waren aan het koken was,stond ik pal naast mijn moeder mijn werk te doen. Even hoopte ik dat ze me niet had gezien, maar toen vroeg ze;Wil je me de pan even aangeven, Maska?
Dit was een doodnormale zin, maar ze had me dus wel degelijk gezien, en herkend dus.
Ze pakte me bij mijn arm beet en trok me mee naar de rand van het kamp.
Wat doe jij hier, Maska? Vroeg ze op een moederlijke toon
Ze klonk niet boos, eerder bezorgd ,maar ik gaf geen antwoord en staarde naar de grond. Toen hoorde ik mijn broer aankomen en zeggen: Het is niet haar schuld, moeder. Ik wist hier ook van, en ik heb haar geholpen omdat ik het zo onterecht vond dat ze niet mee mocht!
Toen hoorde ik nog een paar voetstappen aankomen en toen begon Oya te praten; Ik wist hier ook van, Elan. Maska heeft me alles uitgelegd, en ik ben van mening dat het volkomen oneerlijk is om iedereen mee te laten gaan, behalve uw bloedeigen dochter. Mijn moeder zegt altijd dat het meer zin heeft om kinderen van deze leeftijd los te laten, en hun zelf hun eigen paden te verkennen!
Wat is hier aan de hand!hoorde ik een barse stem achter mij.
Dat kon alleen mijn vader maar zijn, en toen werden de zenuwachtige kriebels in mijn buik alleen maar erger.
Je dochter luistert weer eens niet naar haar vader, zei mijn moeder en draaide mij om zodat mijn gezicht naar Tyee keek.
Met een benauwd gezicht keek ik naar mijn vader, en die barste tot ieders verbazing in lachen uit.
Tyee……vroeg mijn moeder aarzelend
Moet je dat gezicht van haar zien!lachte mijn vader
Iedereen keek mij aan en ik werd knalrood onder al die aandacht.
Ondertussen waren de andere reisgenoten om ons heen gaan staan, en lachten om mijn nog steeds benauwd kijkende gezicht.
Opeens sloeg mijn vader zijn armen om mij heen en keek me aan.
Met grote ogen keek ik naar hem, net als alle andere mensen om mij heen.
En jij dacht, dat je eigen vader je niet zou herkennen. Ook niet in deze grote groep?
Bedeesd schudde ik mijn hoofd.
Wat ben je toch een gekke meid. Ik had gelijk toen we vertrokken al gezien dat je achteraan liep te smoezen met Oya, maar toen ik zag dat je het zo leuk vond om mee te gaan, en dat je het zooo graag wilde, besloot ik maar vertrouwen in je te hebben, en je lekker je gang te laten gaan. Toen snapte ik ook ineens al je opstand, en je ruzies die je met ons maakte. Je vocht voor je vrijheid, voor je eigen rechten, en daar ben ik heel trots op!
De opdracht om in groepjes samen één werkstuk te maken vond ik erg leuk, ook omdat we in de periode zelf er aan mochten werken(alhoewel ik thuis toch beter kon werken en concentreren). De keuze van de groepjes was nog een beetje een gedoe, maar uiteindelijk was iedereen toch tevreden. Maar algauw kwam ik erachter dat we alle drie heel anders te werk gaan, en dat leverde nogal wat meningsverschillen op. Deze opdracht was dan uiteindelijk best lastig omdat je, naast een goed werkstuk maken, ook nog rekening met de andere uit je groepje moest houden. Dat laatste was dan nog het aller lastigste.
Naast het werkstuk moest er ook nog een soort toneelstukje/spreekbeurtje komen (dit vond ik persoonlijk een beetje vreemd,maar oké). Dit was ontzettend lachen en ook heel moeilijk om dit te bedenken. Uiteindelijk hebben we wel iets leuks weten te verzinnen, maar of het goed scoort bij de rest van de klas dat is nog maar afwachten!
Al met al was het een geslaagd project, en (dat zeg ik niet omdat ik denk dat ik dat moet zeggen!) heb ik er veel van geleerd!