Duitse inval.
10 mei 1940.Op 10 mei 1940 kwam er onder bevel van Adolf Hitler
onverwachts
Duitse soldaten ons land binnen.Ons leger en onze luchtmacht vochten zo
goed
mogelijk terug.
Maar de strijd was oneerlijk,na 4 dagen vechten moest ons land zich
overgeven.
Van toen af waren de Duitsers de baas in ons land.Dat was op 14 mei 1940.
In het begin beloofden de verzetstrijders dat er niets zou gebeuren.Dat
het
gewoon zo bleef doorgaan.Maar de meeste mensen geloofden dat niet en dat
bleek waar te zijn.
2.Censuur.
In ons land kwamen steeds meer maatregelen.Kranten en tijdschriften werden
verboden.Boeken werden alleen maar goedgekeurd als het van de Duitsers
mocht.
Dat noemen we censuur.Verenigingen en bonden moesten ophouden en het geld
werd in beslag genomen.Ookde radio moest in beslag worden genomen.Ook alle
namen die iets met het koninklijke huis herinnerde werd verboden.En moest
veranderd worden.En de Nederlandse vlag mocht niet meer worden
uitgestoken.
3.Onderduikers.
De Nederlandse soldaten die vrij werden gelaten werden weer gevangen
genomen.Voedsel voorraden in ons land werd in beslag genomen.Al gauw was
er
geen eten meer.Een groot aantal mensen tussen de 18 en 35 jaar werden
opgeroepen om voor de duitsers te werken.
Veel mensen weigerden en verstopte zich.Dat heet onderduiken.Een dorp of
stadsdeel werd omsingeld.Als er iemand ‘s nachts werd gevonden werden ze
naar duitsland afgevoerd.
4.Illegale pers.
In mei 1940 begon Pieter ‘t Hoon (dat was zijn schuilnaam)met zijn
nieuwsbrief.Later kreeg het de naam : Het Parool.Al gauw kwamen er meer
geheime kranten.Heel veel kranten waren klein.Ze werden dan naar heel
weinig
mensen gestuurd.Er waren ook grote bladen.Daar werden er zo honderdduizend
van verstuurt.Een paar van die bladen zijn na de oorlog voortbestaan.In de
strijd tegen de Duitsers was de pers hard nodig.Het verspreiden van
krantjes
ging erg moeilijk.Ze moesten stiekem in de nacht in de brievenbus worden
gestopt.
Onder boodschappen en groenten vervoerden vrouwen de kranten.Hannie Schaft
werd bekend als een jonge vrouw in het verzet.Ze deed heel gevaarlijk
werk.Over haar is na de oorlog een film gemaakt.Onder de titel:Het meisje
met het rode haar.
5.Overval op de gevangenis van Leeuwarden.
Op 8 december 1944 op de gevangenis van Leeuwarden gingen verzetstrijders
mensen redden uit de gevangenis.Dat was extra moeilijk omdat er overal
Duitse politie stond.Er mocht geen schot worden gelost.Met behulp van
bewakers die het verzet steunden,werden er valse sleutels gemaakt van alle
deuren.Twee als verkleed in Duitse politie pakken deden alsof ze drie
arrestanten kwamen afleveren.Dat waren ook verzetstrijders.Dankzij valse
telefoontjes en valse papieren werd voor hun de deur geopend.De vijf
overmeesterden de wacht en lieten nog 12 andere verzetstrijders
binnen.Twee
Duitsers die met echte gevangenen binnen kwamen konden worden
uitgeschakeld.In een paar minuten werden vijftig man bevrijd.Ze brachten
ze
naar een onderduikadressen die ze van tevoren hadden geregeld.Dank zij het
schitterende plan werd bij deze actie niemand gewond geraakt of gedood.
6.Adolf Hitler.
Adolf Hitler was de leider van de duitsers.Het is een gruwelijke naam hij
is
nog steeds bekend.Hij werd geboren in Oostenrijk.In 1913 vertrok Hitler
naar
Munchen in Duitsland.Voor het Oostenrijkse leger was hij afgekeurd,maar
voor
het duitse werd hij goedgekeurd.In 1913 brak de eerste wereldoorlog uit en
in 1940 de tweede.Op het eind van de Tweede wereldoorlog toen de duitsers
hadden verloren,had Hitler zichzelf opgehangen.Een paar dagen na Hitler’s
dood gaf zijn opvolger admiraal Donitz zich over aan de geallieerden.De
geallieerden zijn franse,engelse en amerikaanse soldaten.
6.Bevrijdingsdag.
Op 5 mei 1945 was bevrijdingsdag.Een paar dagen na bevrijdingsdag op 8 mei
kwamen de Canadezen de provincie Utrecht binnen.Zij hadden vijf jaar lang
tegen de duitsers moeten vechten.Nu herdenken wij elkjaar 5 mei 1945.Dat
ons
land vrijheid heeft gekregen.
Nog alles in het kort.
10 Mei 1940 kwamen duitse troepen ons land binnen.
14 Mei 1940 moest ons land zich overgeven.
Op 8 December 1944 werden verzetstrijders gered op de gevangenis van
Leeuwarden.
5 Mei 1945 is bevrijdingsdag.
Hitler aan de macht
Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke oorlog waarin veel mensen werden gedood. Op 4 mei herdenken wij al deze mensen, op Nationale Dodenherdenking.
Hitler is al lang dood, maar als zijn naam valt, krijgen veel mensen koude rillingen. Wie was Hitler eigenlijk? En hoe kwam hij aan de macht?
Kunstenaar
Adolf Hitler is op 20 april 1889 geboren in Oostenrijk. Zijn vader werkte bij de douane en zijn moeder was huisvrouw. Hij had een normale jeugd. Hitler was 16 jaar toen zijn vader overleed. Op de middelbare school had hij weinig vrienden want hij voelde zich beter dan anderen. En hij deed niet erg zijn best want hij was een beetje lui en hij vond zijn leraren dom. Hij vond zichzelf geweldig en fantaseerde veel daarover.
Hij had grootse plannen: hij wilde kunstenaar worden. Op 18-jarige leeftijd ging hij naar Wenen met een map tekeningen onder zijn arm. Maar op de kunstacademie vonden ze zijn werk niet goed genoeg. Hij werd twee keer afgewezen. Dat maakte hem boos en ongelukkig. In Wenen was hij arm en vond moeilijk werk. Maar dat lag misschien ook wel aan hemzelf, want hij hield niet zo van hard werken. Maar hij vond dat hij beter verdiende, en was boos op alles en iedereen. Zo had hij ook een enorme hekel aan joodse mensen. Vooral als ze het beter hadden dan hij.
Duitsers verslagen
In 1914 brak de eerste Wereldoorlog uit. Hitler meldde zich vrijwillig bij het Duitse leger. Na vier jaar vechten kon Duitsland toch niet winnen. Het moest zich overgeven aan Engeland, Frankrijk en Amerika. Dat was in 1918. Het einde van de oorlog maakte hij mee toen hij in het soldatenziekenhuis lag. Hij was half blind door een Engelse gasaanval.
Hitler was woedend dat Duitsland zich had moeten overgeven. En hij vond dat Duitsland erg oneerlijk werd behandeld door de overwinnaars Frankrijk en Engeland. Veel Duitsers vonden dat ook. Want Duitsland moest veel stukken land afstaan en heel veel geld betalen aan Frankrijk en Engeland. Hitler vond dat het allemaal de schuld van de regering in Berlijn was omdat die Duitsland verraden hadden.
De nationaal-socialisten
Na de oorlog had Hitler weer geen werk. Hij besloot in de politiek te gaan. Hij werd lid van een een kleine politieke partij: de NSDAP, de Nationaal Socialistische Duitse Arbeiders Partij. Hij hield toespraken. De mensen luisterden graag naar hem. Want die mensen waren allemaal erg ontevreden en Hitler zei dat het allemaal anders moest. Dat wilden die mensen natuurlijk graag horen! En die werden ook lid van de NSDAP.
Daar waren ook soldaten bij die net als Hitler hadden gevochten in de verloren oorlog. Ze noemden zich kortweg nationaal-socialisten, nazi’s. En Hitler werd hun leider, in het Duits heet dat Führer. In het begin telden de nazi’s helemaal niet mee. Het was maar een klein partijtje! De grote partijen regeerden het land. Zij hadden het voor het zeggen.
Maar dat veranderde.. Na 1930 ging het in Duitsland en in veel andere landen heel slecht met de economie. Bedrijven en fabrieken moesten sluiten, er was te weinig werk en ze verdienden dus niets meer. Veel mensen werden ontslagen. Het was crisistijd. In 1932 waren er meer dan vijf miljoen werklozen, en dat is heel erg veel! Die moesten nu bedelen op straat om geld. De regering in Berlijn wist niet goed wat ze tegen de werkloosheid moest doen. De grote politieke partijen ook niet. Ze gaven elkaar de schuld van de crisis. Daarom hadden steeds minder Duitsers vertrouwen in de politici in Berlijn.
Op weg naar de macht
Nu greep Hitler met zijn NSDAP zijn kans. Ze gingen de straat op met hakenkruisvlaggen. Ze roepen: ‘Als we sterk zijn in wat we willen, kunnen we alles. De Duitsers zijn het grootste en beste volk op de wereld’.
En ze wisten goed wat ze wilden:
- Weg met de regering in Berlijn;
- Duitsland moet een sterk land worden;
- Alle Duitsers moeten in één Groot Duits rijk wonen;
- De Duitsers die joods zijn horen daar niet bij.
Duitsers die het hier niet mee eens waren, werden in elkaar geslagen door nazi’s in bruine uniformen, de SA. Steeds meer Duitsers hoopten dat Hitler de sterke man was die Duitsland zou redden van de ondergang. En ze waren onder de indruk van al die wapperende vlaggen, het marcheren van de naz’s, de indrukwekkende bijeenkomsten met spreekkoren, marsmuziek, marcheren, de uniformen. In 1930
Dictatuur
De andere politieke partijen moesten nu wel rekening met hem houden. Ze konden niet zonder de nazi’s regeren. Twee jaar later, in 1932 waren er weer verkiezingen. Hitlers partij werd nu de grootste partij van Duitsland. En een paar maanden later, in januari 1933, werd Hitler de leider van de Duitse regering, de kanselier. Dat is de belangrijkste man van het land. En dat zouden de Duitsers weten…
Joden vervolgt
Iedereen die tegen Hitler was, werd gearresteerd en gevangen gezet in kampen. De andere politieke partijen werden verboden. Er mocht nog maar één partij bestaan, die van Hitler, de nazi-partij. Toen was er geen democratie meer in Duitsland, Duitsland was een dictatuur geworden.
Hitler gebruikte de macht die hij nu had ook tegen de Duitse joden. Joodse dokters mochten niet meer werken. Duitsers mochten ook niet meer kopen in winkels van joden. Joden mochten niet meer trouwen met Duitsers. Want volgens de nazi’s waren de Duitsers een supervolk. En joden hoorden daar niet bij. Op een dag kwamen de bruinhemden in actie: ze sloegen de joodse winkels kort en klein en mishandelden de winkeliers. Maar niemand durfde ze te helpen
Oorlog
En het leek erop dat door Hitler Duitsland er weer bovenop kwam. Er kwamen steeds minder werklozen. Hitler liet bijvoorbeeld autowegen aanleggen, dat betekende voor veel mensen werk. Hitler bood de mannen werk aan als soldaat in het leger. Het leger werd steeds groter. Er kwamen nieuwe fabrieken. Ook die leverden banen op… en wapens. Hitler werd enorm populair. Hij werd in heel Duitsland toegejuicht. Niet alleen door nationaal-socialisten.
In 1936 pakte Hitler een stuk van Duitsland weer terug dat in 1918 was afgestaan aan Frankrijk. Frankrijk en Engeland waren het daar niet mee eens maar deden niets. Ze durfden het niet aan om weer een oorlog te beginnen tegen Duitsland. Maar Hitler had wel zin in oorlog! Daarvoor had hij het Duitse leger zo groot en sterk gemaakt. En daarom had hij wapens en bommenwerpers, vliegtuigen, tanks, duikboten en oorlogsschepen laten maken. In 1939 viel Hitler met zijn leger buurland Polen aan. En toen grepen Frankrijk en Engeland wel in. Nu moesten ze wel. De Tweede Wereldoorlog was begonnen.