Inleiding
Ik ga mijn spreekbeurt doen over De Tandarts, want er zitten in onze familie 3 tandartsen, en het lijkt mij wel een leuk onderwerp. ik hoop dat jullie dat ook vinden!
iedereen heeft vast wel eens iets gehad bij de tandarts, bijv. een gaatje. dan gaat de tandarts boren, maar daar ga ik straks wat meer over vertellen.
We gaan het hebben over:
- De tandarts, vroeger en nu
- Soorten tandartsen
- Beugels
- Instrumenten
- Hoe wordt je een tandarts?
- Extra’s
1. De tandarts, vroeger en nu
vroeger, ong. in de middeleeuwen
Naar de tandarts gaan was vroeger geen pretje. In die tijd heette de tandarts nog chirurgijn. Zijn werkplek was vaak midden op het plein in het dorp. Iedereen kon je zien. De chirurgijn was een soort kermisattractie. Hij trok tanden zonder verdoving. Het enige wat je kreeg was een flinke slok sterke drank. Dit verzachtte de pijn.
Toen mijn moeder klein was
In 1970 was er nog geen kindertandarts. De praktijken zagen er toen ook minder leuk uit. Boven de ligstoel hing een hele grote en drukke poster. Tijdens de behandeling moest je iets gaan zoeken op die poster, als afleiding. Toen mijn moeder nog heel klein was hadden ze ook nog geen verdovingen voor boren.
Nu
De tandarts nu ziet er heel gezellig uit. er is een kindertandarts, en er zijn ook allemaal kleurtjes. voor de tandarts iets gaat doen vraagt hij om toestemming, en vertelt hij ook wat hij wil gaan doen. Hij heeft ook alle moderne dingen, die met goede zorgen geen pijn doen.
2. Soorten tandartsen
Soms is er iets met je gebit wat de tandarts zelf niks aan kan doen. Dan stuurt hij je door naar een specialist die dat wel kan. ik noem niet alle soorten tandartsen op, want dat zijn er heel veel.
kaakchirurg
De naam zegt het al: deze specialist opereert. Dat kan gebeuren als er iets goed mis is met je gebit. Hij kan helpen om kaakproblemen op te lossen. Maar ook opereert hij gezwellen in je mond. En heb je last van je verstandskiezen? Dan kan de kaakchirurg die weghalen.
Orthodontist
Deze specialist maakt beugels. als je tanden scheef staan, kan een beugel helpen om ze keurig op een rijtje te zetten. Daar vertel ik meer over in het volgende hoofdstuk.
mondhygiënist
De mondhygiënist is geen specialist, maar houdt zich wel met iets speciaals bezig: hij kijkt vooral of je mond goed schoon is. Hij onderzoekt je mond en kijkt hoe het is met je tanden en tandvlees. Daarna wordt er vaak een afspraak gemaakt om je gebit te reinigen. Tandsteen en aanslag worden dan weggehaald. De mondhygiënist geeft ook advies over hoe je je mond zelf kunt schoonhouden.
hypnose
Als je echt vreselijk bang bent voor de tandarts, dan kun je ervoor kiezen om onder hypnose te gaan. Je valt dan in slaap, en als je weer wakker bent, is alles picco bello!
3. Beugels
Scheve tanden en kiezen kunnen je hinderen bij het spreken, het kauwen of het bijten. Zoals ik al eerder vertelde, wordt je voor het krijgen van een beugel doorverwezen naar een orthodontist.
Hoe werkt een beugel?
Beugels zetten een krachtige druk op je tanden en kiezen. Zo komen ze weer recht te staan. Als de draden niet meer werken, worden ze opnieuw vastgemaakt door de ortho. De meeste kinderen die een beugel moeten, krijgen hem tussen 11 en 13 jaar.
Ik krijg hem op mijn 11e.
Wat voor beugels zijn er?
Er zijn 3 soorten beugels.
- Een uitneembare beugel, ook wel de ‘losse’ beugel genoemd
- De vaste beugel
- Buitenboordbeugel, ook wel headgear genoemd.
De losse beugel
Deze beugel is gemaakt van plastic, waaraan metalen draden zijn vastgemaakt. Er zijn verschillende soorten uitneembare beugels. Een voorbeeld hiervan is de activator ook wel blokbeugel genoemd.
De vaste beugel
De vaste beugel bestaat uit slotjes die op de tanden worden vastgezet. Om de kiezen zitten metalen ringetjes. Daarop zitten kleine metalen buisjes. Door de slotjes en de buisjes loopt een krachtige draad.
buitenboordbeugel
Meestal bestaat een buitenbeugel uit metalen gedeeltes. Er zit dan een ringetje om je kies om de beugel vast te maken. Dit ringetje kan er ook voor zorgen dat er een band om je nek zit. buitenbeugel wordt gebruikt om de bovenkiezen naar achteren te werken. Hierdoor wordt het bovengebit op een rijtje gezet.
Het hangt er allemaal van af hoe scheef je tanden staan, en waar.
De ortho kan zeggen dat je een beugel alleen ‘s nachts moet dragen, maar hij kan ook zeggen dat je 3 jaar een slotjesbeugel moet. Meestal als je een slotjesbeugel krijgt moet je hem ong. 1 tot 2 jaar.
4. Instrumenten
De tandarts gebruikt een hoop spullen, om monden weer goed en schoon te maken. Ik ga ze niet allemaal opnoemen, want het zijn er echt heel veel.
Het spiegeltje
Het spiegeltje gebruiken ze om helemaal achterin bij je kiezen te kunnen kijken.
De sonde
De sonde is een soort haakje, waarmee te tandarts vieze dingen tussen je tanden weg te halen.
Handschoenen
De tandarts heeft altijd witte handschoentjes aan, zodat hij geen ziektes kan overbrengen.
Mondkapje
Dit gebruikt de tandarts om dezelfde reden als de handschoenen.
Zuigslangetje
De tandarts gaat even in je mond stofzuigen om het speeksel dat is ontstaan als je je mond lang open moet houden.
Pincet
Als je een tand moet laten trekken, doet de tandarts dat altijd met een soort tangetje, maar het is klein, dus beter een pincet genoemd.
5. Extra’s
Ik heb een interview gedaan met een iemand die wij kennen, maar ze had het druk, dus kon ik helaas niet afspreken, maar ik heb het via de mail gekregen.
1. Hoe wordt je tandarts?
Om tandarts te worden, moet je de opleiding VWO doen, met in het pakket in ieder geval natuurkunde en biologie hebben. moet je opleiding Tandgeheel doen. Als je alles in een keer haalt, ben je er 5 jaar mee bezig.
2. Vindt je het niet vies om in iemand mijn mond te kijken?
In het begin vond ik het wel smerig, maar je went eraan. Meestal poetsen de patiënten hun tanden voordat ze naar de tandarts gaan, dus ze stinken in ieder geval niet uit hun mond.
3. Oefenen jullie op levende mensen?
Ja, en nee. In het begin hadden we kunsthoofden, dat is een pop met rubberen gebitje in kan doen. Op die poppen oefenen we met boren en tanden trekken. We oefenen ook wel een sop medestudenten. Maar daar alleen maar vullen en kijken of alles goed is.
Heb je wel eens misgeboort?
Jazeker, maar gelukkig op mijn kunsthoofd. Aan het einde van het jaar krijg je drie boortoetsen, en drie kansen voor elke toets.
Was je vroeger bang voor de tandarts?
Ja, en dat ben ik nog steeds, maar ik weet wel dat de tandartsen alleen dingen doen die voor je eigen bestwil zijn. Mijn vroegere tandarts zei altijd onwijs moeilijke woorden, die ik nu wel snap!
Wanneer krijg je een kunstgebit?
Alleen als al je tanden op een latere leeftijd heel los zitten, en als je niks aan tanden poetsen doet.