Deze spreekbeurt werd gemaakt door Niké.
Als er vroeger, en dat is ongeveer 15 jaar geleden, ergens een ernstig ongeval of een ramp gebeurde, gingen daar altijd direct ambulances op af. Maar in de ambulance zitten alleen een beroepschauffeur met een EHBO-diploma en een zuster. Die kunnen een slachtoffer wel eerste hulp verlenen, maar als het slachtoffer echt ernstig gewond is, kunnen ze niet zoveel doen.
Daarom bleek het noodzakelijk dat er echte eerste hulp dokters, die geholpen werden door een verpleegkundige (dat is een zuster), heel snel naar de plaats van de ramp of het ongeluk zouden kunnen worden gestuurd om daar bijvoorbeeld al een kleine operatie uit te voeren. Want uit onderzoek bleek dat het niet altijd noodzakelijk is om een patiënt snel in het ziekenhuis te krijgen, maar dat het vaak veel belangrijker is om het slachtoffer op de plaats van het ongeval te stabiliseren voor het transport. Stabiliseren wil zeggen dat de belangrijkste lichaamsfuncties, zoals de ademhaling en de bloedsomloop weer goed functioneren.
Als een slachtoffer eenmaal gestabiliseerd is, kan hij of zij in alle rust per ambulance naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis worden gebracht.
De mensen die heel goed zijn in het stabiliseren van slachtoffers moeten dus altijd heel snel op de plaats van het ongeval kunnen komen. Die mensen worden ook wel een MMT team genoemd. Een Mobiel Medisch Team. Zo’n 13 jaar geleden zijn ze daarmee begonnen. Maar deze MMT’s werden toen nog in hele snelle busjes naar de ongevalsplek getransporteerd. En dat koste ook weer teveel tijd.
Hier de foto van het MMT-busje laten zien.
Hulpverlening per helikopter bij grote en ernstige ongevallen op het land, was al jarenlang gebruikelijk in het buitenland. In Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en Frankrijk zijn ze daar al veel eerder mee begonnen.
Hier het krantenknipsel en de foto laten zien van de traumahelikopter die een gewonde wintersporter van de berg haalt.
Over Nederland werd vaak gezegd dat het eigenlijk te klein was voor hulpverlening door de lucht. En ook werd gezegd dat Nederland voldoende ziekenhuizen heeft die zo gunstig over het land zijn verspreid dat er altijd wel een dicht in de buurt van de plaats van een ongeval is. In ons land bestond de hulpverlening met de helikopter trouwens wel, maar daarvoor werden soldaten van de Koninklijke Marine ingeschakeld en die hulpverlening was altijd voor mensen die op zee in de problemen kwamen of bijvoorbeeld vanaf een waddeneiland naar een ziekenhuis op de vaste wal moesten worden overgebracht.
Toch bleek het noodzakelijk om heel snel dokters op de plaats van een ongeval te krijgen omdat in het buitenland bleek dat dit levens kon redden. Daarom werd in 1995, tot besluit van de ANWB, dat is de organisatie die in Nederland bijvoorbeeld voor de automobilisten opkomt, en het AZVU, en dat is het Algemeen Ziekenhuis van de Vrije Universiteit, een helikopter en een MMT beschikbaar gesteld om zo nog sneller medische hulp op de plaats van het ongeval te krijgen. Dat werd een traumahelikopter genoemd. En trauma betekent ernstig. Er wordt ook nog wel gebruik gemaakt van busjes om MMT’s te vervoeren. Maar dat gebeurt dan bijvoorbeeld als het heel slecht weer is en de helikopter niet kan uitvliegen. Of omdat het donker is. Want Traumahelikopters mogen niet uitvliegen in het donker.
Met de traumahelikopter worden niet alleen MMT’s naar de plaats van een ongeval getransporteerd, er gaan ook wel eens HEMS mee. En dat betekent Helikopter Emergency Medical Service. Dat is de Engelse naam voor eerste hulpverlening door een helikopter. Als er een HEMS met de helikopter meegaat zijn dat gespecialiseerde artsen, bijvoorbeeld een chirurg meevliegt die op de plaats van het ongeluk direct kan opereren. En ik heb net al verteld dat het de bedoeling is om de slachtoffers snel te stabiliseren en dan met de ambulance naar het ziekenhuis te brengen. De arts gaat dan vaak met de ambulance en het slachtoffer mee naar het ziekenhuis.
De traumahelikopter gaat niet de lucht voor kleine zaken. Maar er bestaat wel een richtlijn waarvoor de traumahelikopter wel met een MMT de lucht in gaat. Ik zal er een paar vertellen:
Hele grote ongelukken met veel gewonden
Trein – of vliegtuigongelukken
Aanrijding van een voetganger, fietser of motorrijder met een snelheid van meer dan 30 kilometer. (Die slachtoffers zijn dan vaak heel ernstig gewond)
Als iemand van grote hoogte is gevallen
Bijna verdrinking
Bij een ontploffing waarbij mensen gewond zijn geraakt
Iemand met ernstige brandwonden
Slachtoffers met botbreuken waarbij het bot door het vlees steekt
In Amsterdam, Rotterdam, Nijmegen en Groningen is een traumahelikopter met bemanning gestationeerd. Dat houdt in dat daar een standplaats is waar een Traumahelikopter staat. En omdat de Nederlandse traumahelikopters ook samenwerken met Duitsland worden Duitse helikopters in Zuid-Limburg en in Twente ingezet. En Voor Zeeuws-Vlaanderen en Walcheren in de provincie Zeeland kom een Belgische traumahelikopter in actie als het nodig is.
Kaart van Nederland laten zien en aanwijzen welke gebieden de helikopters bestrijken. Ook het stukje Twente en Zuid-Limburg (Duitse Helikopter) en het stukje Zeeland waar de Belgische traumahelikopter komt.
Het grote voordeel van het vervoer van een MMT per helikopter is dat de helikopter een veel groter bereik heeft dan een auto. Ook heeft de helikopter geen last van files en kan de helikopter op plaatsen komen waar je dat met een auto niet kunt. De traumahelikopters, die op de vier plaatsen in Nederland staan gestationeerd, kunnen samen met de helikopters uit Duitsland en België, binnen 15 minuten op alle plaatsen in Nederland zijn.
Het is moeilijk te zeggen hoe vaak de Traumahelikopter uitrukt. Ik heb geen cijfers over 2002 kunnen vinden. Maar gemiddeld, over de jaren daarvoor, gaat er ongeveer vijf keer per dag een helikopter de lucht in.
Hier laat ik de foto’s zien van een Nederlandse trauma-helikopter in actie.
In Nederland zijn 4 Traumahelikopters.
Noem de 4 plaatsen waar die Traumahelikopters staan:
- Groningen
- Nijmegen
- Amsterdam
- Rotterdam
Wat is de betekenis van de afkorting MMT?
(Mobiel Medisch Team)
Hulpverlening per helikopter was in sommige landen al jarenlang gebruikelijk.
Welke landen was dat al?
- Duitsland
- Oostenrijk
- Zwitserland
- Frankrijk
Wat is de betekenis van de afkorting AZVU?
(Algemeen Ziekenhuis van de Vrije Universiteit)
Wanneer worden niet de helikopters maar de MMT – busjes gebruikt?
(Als het slecht weer – of donker is)
Met werk land werken de Nederlandse Traumateams samen?
(Duitsland)