Spreekbeurt over de WC

WC

Deze spreekbeurt werd gemaakt door Leon.

Iedereen zit er wel eens op, maar niet elk uur van de dag.

Lodewijk de 14de ontving zelfs zijn gasten terwijl hij hier op zijn behoefte deed. De eerste versie hiervan heette de kak- of de gemaksstoel.

Mijn spreekbeurt gaat over de WC.

Mijn punten zijn:

  • De Geschiedenis
  • De Sanisette
  • Trein, schip en vliegtuig
  • De oorsprong van het toiletpapier
  • De buitenlandse wc’s

De geschiedenis

De Romeinen maakten gebruik van een voorloper van de moderne WC.

In Pompeï en Herculaneum zijn ouderwets Wc’s.

Deze waren op een constant spoelend riool aangesloten.

Vanaf die tijd ging het echter bergafwaarts met de wc-technologie: tussen de Romeinse tijd en de negentiende eeuw zijn er bijna geen verbeteringen aangebracht op dit gebied.

Sterker nog: er bestond nauwelijks een toilet.

In de Middeleeuwen deden de edelen hun behoefte in een apart, aan de kasteelmuur bevestigd hokje. Hun uitwerpselen belandden in het gunstigste geval in de slotgracht of ravijn. Hygiënisch was dit niet, want vaak werd het slotwater als was- of drinkwater gebruikt. De edelen hadden nog een eigen kamertje, de gewone mensen hadden niets.

Men deed zijn behoefte in de vrije natuur, boven de mesthoop of op straat. Of op een emmer die hij ergens op een van één deze plekken leegde.

Het was aan het einde van de achttiende eeuw toen in Engeland de moderne WC werd uitgevonden. Deze nieuwigheid won snel aan populariteit en de Britten begonnen op grote schaal riolen en waterleidingen aan te leggen.

Na deze uitvinding werd men steeds preutser. Veel mensen bleken prijs te stellen op privacy tijdens het dagelijkse karwei. Ze zijn dus nooit op grote schaal gefabriceerd, behalve voor fabrieksarbeiders en militairen.
In Nederland werd nog even gewacht met het aanleggen van riolen en waterleidingen, voor de moderne WC.

Toen men besefte dat hygiëne belangrijke was ging men in Nederland en Frankrijk tijdens de negentiende eeuw beginnen met het toepassen van het zogenaamde wisseltonnensysteem. Bij dit systeem deed men zijn behoefte boven een beerton die om de zoveel tijd werd omgewisseld

voor een lege ton door zogenaamde beerwagens. Omdat er geen ondergrondse riolen aangelegd hoefden te worden, was dit systeem een stuk goedkoper dan de WC.
Door het wisseltonnensysteem werd het besmettingsgevaar en de stankoverlast aanmerkelijk minder. Het betekende een hygiënische verbetering ten opzichte van de beerput, maar is absoluut niet met een moderne WC te vergelijken.

Men deed wel zijn best: gezinnen waarin een besmettelijke ziekte heerste, kregen bijvoorbeeld een afwijkend gekleurde ton.

In een gedeelte van de Friese steden Leeuwarden en IJlst heeft het wisseltonnensysteem tot in de tijd van maanreizen en kleurentelevisie geduurd. Pas toen was heel Nederland op het riool aangesloten.

De Sanisette

Openbare Wc’s zijn – zacht gezegd – vaak niet erg hygiënisch.

Een moderne ontwikkeling in de openbare hygiëne is afkomstig uit Frankrijk: de zogenaamde “Sanisette.” Dit kun je midden in de stad aantreffen. Hier kun je na betaling hygiënisch en ongestoord je behoefte doen. Na gebruik, wat niet te lang kan duren want na een kwartier gaat de deur automatisch open, wordt het hele interieur, inclusief de pot, omhooggeklapt en met een grote ronde borstel gereinigd en ontsmet.

Dit straatmeubel is ook al in Nederland; met name in Amsterdam kan men ze aantreffen. In Lyon leverde de Sanisette jaren geleden een tragisch ongeval op. Een klein meisje, waarschijnlijk was ze zó licht van gewicht dat ze niet door het toilet als mens werd ‘herkent’, verdronk tijdens het automatisch reinigen. Sindsdien is het apparaat dubbel beveiligd en mogen kleine kinderen niet zonder begeleiding naar binnen. Er bestaat ook een model voor rolstoelpatiënten.

Trein, schip en vliegtuig

In de trein belandt je behoefte door de zwaartekracht en een beetje water tussen het spoor. De trein WC is vaak niet meer dan een stalen pot met daaronder een buis. Deze biedt een goed uitzicht op de rails en de langs schietende bielzen, omringd door een krans van resten ouwe poep

Zelfs op sommige middeleeuwse schepen was het al beter geregeld. Aan de achterkant waren kakhuisjes voor de officieren bevestigd. Voor het lagere personeel was er in het beste geval op de voorplecht een plank met een gat daarin aangebracht.

In de passagiersvliegtuigen van Fokker uit de jaren twintig en dertig konden de rijke passagiers zich discreet in een apart hokje terugtrekken. De uitwerpselen kwamen niet in een afvaltank in het vliegtuig terecht, maar werden aan de wetten van de zwaartekracht overgelaten.

Moderne vliegtuigen bevatten tegenwoordig goede Wc’s die het sterk bacterie dodend spoelwater hergebruiken na het te hebben ontdaan van alle vaste bestanddelen.

De oorsprong van WC papier

  • Het eerste toilet papier

Toiletpapier kwam relatief laat in gebruik. In Vlaanderen was het tot aan de Eerste Wereldoorlog de gewoonte om zich met een vinger af te vegen en deze dan aan de rand van de poepdoos af te wrijven. Dit gebeurde altijd met een vinger van de linkerhand, vandaar dat men elkaar tot op de dag van vandaag de rechterhand geeft en iets met de rechterhand aangeeft of ontvangt.

In de rest van West-Europa gebruikte men door de eeuwen heen werkelijk van alles. Behalve papier gebruikte men hooi, gras, mos, platte steentjes (de zogenaamde ‘gatkrabbers’), schelpen, houtspaanders, dennenappels, mos, zand of tot lappen gescheurde vodden.

Archeologisch onderzoek uit Engeland toonde aan dat monniken hun versleten pijen in stroken scheurden om hun billen af te vegen.

Modern toiletpapier: read the paper!

Het moderne toiletpapier werd pas in de 19de eeuw in Amerika uitgevonden. Het werd in stapels van 1000 vel verkocht en bij krantenjongens en hotelportiers kon je boekjes van 100 vellen kopen.

Aan het eind van de eeuw begon men toiletrollen te verkopen en deze werden thuis in de rolhouders bevestigd. Het moderne zachte Wc-papier kwam in 1930 vanuit Amerika naar Europa, maar werd pas na de Tweede Wereldoorlog bij ons echt populair.

Vochtig toiletpapier

Een stap in de richting van een betere hygiëne van de billen is het vochtig toiletpapier of reinigingsdoekje. Tegenwoordig liggen er meerdere merken vochtig Wc-papier in de supermarkt. Het natte papier is van een sterkere soort papier dan het gewone droge papier en zijn doordrenkt met een reinigende lotion op waterbasis. Deze doekjes worden in een beschermend doosje geleverd. Deze reinigingsdoekjes gebruik je na het droge toiletpapier.

In 1993 testte de Consumentenbond negentien soorten vochtig toiletpapier. Tijdens dit onderzoek werden er meerdere huidartsen geraadpleegd die stuk voor stuk bevestigden dat vochtig toiletpapier hygiënisch is. Toch kwam de Consumentenbond tot de volgende conclusie:”Vochtig toiletpapier bevat stoffen die in meerdere of mindere mate een allergische reactie kunnen veroorzaken. De doekjes kunnen daardoor eerder voor problemen zorgen dan dat ze iets oplossen. Wassen met water is het meest hygiënisch en vriendelijker voor uw huid en het milieu.”
Dit is niet helemaal juist: voor mensen die geen last van allergie hebben is het reinigen van de billen met vochtig toiletpapier een goeie oplossing.

En in ieder geval is het tussen de billen van deze mensen een stuk frisser dan die van de onderzoeker van de Consumentenbond die schreef: “Overigens zijn vieze billen voor een deel het gevolg van verkeerde eetgewoonten. Als u voldoende voedingsvezels eet, kan uw ontlasting in de pot ploffen zonder al te veel sporen op uw billen achter te laten”.
Een bekend nadeel van vochtig toiletpapier is dat het na gebruik minder snel uit elkaar valt dan het gewone papier van de rol. Mensen die in een huis met een snel verstopte riolering wonen kunnen de gebruikte doekjes beter bij het huisvuil doen.

De buitenlandse Wc’s

Per land heeft men vaak de raarste ideeën over hygiëne. In Zuid-Oost-Azië heeft men er helemaal geen moeite mee om de behoeften rechtstreeks in het water van garnaalkwekerijen te dumpen. De behoeften vallen gewoon uit de paalwoning, waar de kweker leeft, door een gat in de vloer in het afgeperkte stukje water waar die mooie roze garnalen gekweekt worden. Eigenlijk is dat ook niet zo vreemd: per slot van rekening gebruiken wij ook dierlijke en menselijke ontlasting als mest voor gewassen die wij enige tijd later vrolijk opeten.
o Hurk wc’s

In het algemeen is het zo dat westerlingen zitten en oosterse volkeren hurken tijdens het ontlasten. Een uitzondering is Frankrijk, waar de hurk-Wc gebruikelijk is. Tegenwoordig gebruikt men het hurktoilet vooral voor openbare toiletten, met het redelijke argument dat een hurktoilet hygiënischer is omdat er geen contact is tussen bil en bril.

Midden-Oosten

Een paar jaar geleden liet de regering van Koeweit moderne woningen bouwen voor de duizenden gastarbeiders uit India, Pakistan, Bangladesh en Iran. Toen zo’n Pakistaanse gastarbeider blij zijn nieuwe huis betrok, werd hij aangenaam verrast door de westerse badkamer. De man hield enige geiten en roemde de ruime stal (badkamer) met de grote kribbe (badkuip)waar het voedsel zo handig in kon worden opgeslagen. Minder gelukkig was hij over de drinkbak (WC): wanneer hij zijn dieren wilde laten drinken en aan een ketting trok liep het water weg, zodat hij verschillende keren moest trekken om al zijn geiten te laten drinken.

Eskimo’s

Doordat ze weinig vegetarische voedsel eten, hebben Eskimo’s vette, zwarte uitwerpselen. Hun honden zijn er zó gek hier op, dat wanneer een zwaar bepakte slede over een steile helling getrokken moet worden en de honden moe zijn, de Eskimo een slimme truc uithaalt. Hij legt een drol boven op de helling en zonder morren trekken de opgewonden dieren de slee naar boven. De honden vinden dit zo’n lekkernij dat de Eskimo’s hun behoeften moeten doen met een zweep in de hand om de honden van hun poep af te slaan.

De Japanse Toto

In Japan gaat men nóg verder: er is daar een WC op de markt die je hartslag en bloeddruk meet, je urine analyseert en deze gegevens bovendien automatisch via telecommunicatie naar je huisarts zendt!
Deze Japanse WC is van de firma Toto.

Dit was mijn spreekbeurt.

Gelukkig heeft iedereen nu een moderne Wc in huis, zodat we nu zorgeloos onze behoefte kunnen doen