Deze spreekbeurt werd gemaakt door Noortje.
Beste klasgenootjes,
Zoals jullie wel weten gaat mijn spreekbeurt over Fjordenpaarden. Waarom houd ik mijn spreekbeurt over Fjordenpaarden denk je misschien. Nou dat zal ik je vertellen. Ik vind paarden hele leuke en lieve dieren. Maar Fjordenpaarden hebben van dat leuke punkhaar. En het zijn ook mooie dieren vind ik.
De geschiedenis
Eerst maar wat over de geschiedenis van het Fjordenpaard. Het Fjordenpaard komt van oorsprong uit Noorwegen. In de bergen in dat land, in het westen, wordt al honderden jaren met dit paardenras gefokt. De naam komt van de lange meren die vanaf de kust tussen de bergen door het land ingaan en die fjorden worden genoemd.
Het Fjordenpaard is nooit een echt boerderijpaard geweest omdat er in dit gebied met zoveel bergen niet veel boerderijen waren. Het Fjordenpaard werd in Noorwegen vooral gebruikt om grote gekapte bomen uit het bos te slepen. Ook werd het paard gebruikt om tassen en mensen te dragen, net als de ezels in Italië. Ook trok het paard rijtuigen zoals een huifkar. Tegenwoordig wordt het Fjordenpaard in Noorwegen gebruikt in draverijen, in de paardensport dus.
Na de tweede wereldoorlog kwam het Fjordenpaard naar Nederland. Op de kleinere boerderijen was behoefte aan een klein en goedkoop paard. In 1954 werden de eerste 50 Fjordenpaarden naar ons land gehaald. De boeren waren er zo tevreden over dat zij er meer wilden hebben. Dat had tot gevolg dat er vanaf toen ook Fjordenpaarden in Nederland werden gefokt.
Nu worden de Fjordenpaarden veel bij maneges gebruikt (als rijpaard) en om huifkarren te trekken.
Karakter en kleuren
Het Fjordenpaard lijkt van alle paarden het meest op het wilde Przewalskipaard. Het Fjordenpaard wil erg graag werken en is ijverig. Ze zijn heel sterk terwijl ze meestal kleiner zijn dan de gewone paarden. Ze zijn zeer mak en intelligent. Ze zijn lief en hebben een heel groot uithoudingsvermogen.
Het Fjordenpaard heeft verschillende kleuren. De basiskleuren zijn bruinvaal, roodvaal en grijsvaal. Daarnaast zijn ulsdun en geeldun ook voorkomende kleuren bij dit ras. In 1980 is besloten dat deze vijf kleuren worden erkend als de typische kleuren van het Fjordenpaard.
Fjorden-Pony
Nu iets over de Fjorden-pony. Niet iedere pony ziet er hetzelfde uit. Maar hoe zie je bij welk ras een pony hoort? Bij andere huisdieren zoals de hond en een poes is dat vaak duidelijk te zien. Soms kun je heel goed een bepaald ras herkennen in een pony, vooral als het een ras is bijvoorbeeld een Fjordenpony: Edel hoofd, wijd uit elkaar staande oren, recht op staande manen, een bruine of licht bruine kleur, een donkere streep op de rug en een stevige bouw: dat kan niet missen, een echte Fjord.
Meestal is de afkomst van de pony niet meteen te zien. Maar dat zie je later pas. Als je een mens beschrijft, noem je de kleur van zijn haar en van zijn ogen, zijn lengte en soms zijn hobby ook wel. Bij een pony heb je het over de kleur, de aftekeningen, de stokmaat en de manier waarop hij gebouwd is. De stokmaat van de pony is de hoogte van de pony, gemeten van de grond tot aan het hoogste punt van de pony. Dit punt vind je door de pony zijn hoofd naar beneden te laten buigen.
Pony’ s hebben verschillende kleuren zoals wit tot zwart en een hele boel daar tussen. De voskleur is het meest bekend als een rood bruine kleur. Een vos heeft meestal dezelfde kleur manen en staart, maar is in ieder geval nooit zwart. Je kunt verschillende tinten onderscheiden: een lichte vos, een donkere vos en een koolvos. Wat een voskleurige pony verschilt van een bruine pony is de kleur van de manen en de staart. Deze kunnen bij een vos bijna wit of donkerbruin zijn, maar nooit zwart. Een bruine pony heeft een licht tot donker bruine kleur met zwarte manen en een zwarte staart. Een aalstreep is een donkere streep op de rug die doorloopt in de manen en in de staart. Vaak heeft zo’ n pony dwarse strepen op de benen. Dat noemt men zebrastrepen.
Stamboek
Om er zeker van te zijn dat je echt Fjordenpaard hebt of koopt kun je een en ander nazoeken in het Stamboek van het Nederlandse Fjordenpaard. Daarin staan alleen Fjordenpaarden en -pony’ s die gekeurd zijn. Dat wil zeggen dat de keurmeester zeker weet dat het een echt Fjordenpaard is. Daarvoor moeten ook de moeder en de vader van het Fjordenpaard echte Fjordenpaarden zijn geweest.
Vroeger kregen paarden die in het stamboek stonden een brandmerk of tatoeage. Vanaf 1 januari 1997 mag brandmerken en tatoeëren niet meer op grond van de Gezondheids- en Welzijnswet voor dieren. Daarvoor is een chip in de plaats gekomen. Dit heet bij paarden een transponder. Deze wordt bij het Fjordenpaard in de hals gespoten met een injectienaald.
Eten en drinken
Als het Fjordenpaard in de wei loopt hoeft hij niet te worden bijgevoerd. Alleen water moet hij dan krijgen. Als het paard op stal staat moet hij natuurlijk wel voer hebben. Per dag krijgt het Fjordenpaard dan grof hooi en stro, en wel 4 keer zoveel hooi als stro. Daarnaast mag hij een enkele voederbiet of winterwortel hebben. Paarden zijn net kinderen: ze houden van zoet. Dus op appels en suikerklontjes zijn ze gek.
Vragen:
Nu nog een paar vragen:
-
- Uit welk land komen de Fjordenpaarden vandaan?
(Noorwegen)
-
- In welk jaar werden de eerste Fjordenpaarden naar Nederland gehaald?
(1954)
-
- Waarvoor worden de Fjordenpaarden veel gebruikt?”
(maneges/paardrijden en huifkarren trekken)
-
- Wanneer is een paard een echt Fjordenpaard?
(als zijn vader en moeder ook echte Fjordenpaarden zijn)
- Waarin lijken paarden op kinderen?