Spreekbeurt 13 januari 2003
LYNXEN
Hallo allemaal,
Mijn spreekbeurt gaat over de lynx.
Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik de lynx een mooi dier vind.
Hun uiterlijk en waar het voor dient
De lynx hoort tot de katachtige, dus zoals katten, tijgers en leeuwen.
Je kan deze kat herkennen aan zijn grote ronde kop en de pluimpjes op zijn oren en zijn lange bakkebaarden.
Die pluimpjes en bakkebaarden helpen hem om beter te horen, daardoor kunnen zij dieren van kilometersver horen. De pluimpjes op hun oren kunnen maximaal 4 centimeter worden en is bij elke lynx anders. Sommige hebben dichtbehaarde puntige pluimpjes en andere hebben meer pluizige wijd uit elkaar staande pluimpjes.
Ze hebben over het algemeen een lichte (gele) vacht met zwarte stippen.
’s Winters wordt hun vacht grijs en dikker. Zelfs hun voetzolen zijn dan ook behaard. Met hun zeer lange poten kunnen ze dan goed door de sneeuw banjeren.
Voortplanting
Lynxen blijven alleen. Alleen in februari en maart niet, want dan is het paartijd en zoeken zij de vrouwtjes op. Als een mannetje en een vrouwtje in hetzelfde gebied zitten, slaakt het vrouwtje sterke kreten uit, de zogenaamde uilenroep, die je honderden meters ver kunt horen.
Na de draagtijd van 70 dagen werpt het vrouwtje gemiddeld twee jongen. De welpjes worden geboren in een spleet tussen de rotsen of een holle boom.
Bij de geboorte wegen ze tussen 200 en 300 gram. De ogen gaan pas na 10 dagen open. Ze hebben al haren en de vacht heeft een aardekleur en zwarte vlekken
De vader besteedt verder geen tijd en aandacht aan de jongen. De jongen gaan met de moeder mee op jacht als ze 3 maanden oud zijn.
Ze blijven een jaar bij hun moeder, tot de volgende paartijd.
Hun eet en leefgedrag
Lynxen hebben net als katten intrekbare klauwen van wel 4 centimeter lang en ze hebben scherpe hoektanden en kiezen. Dit maakt duidelijk dat de lynx een vleeseter is.
Wat hij voornamelijk eet zijn hazen, katten, pluimvee, vossen muizen en hoefdieren, zoals reeën.
Zomers eet de lynx vooral hazen en konijnen
’s Winters pakt hij wel jonge edelherten, elanden, rendieren en wilde zwijnen. Daaruit blijkt dat het dier enorm veel kracht heeft. Lynxen gaan ’s nachts jagen.
Je kunt ze beter sluipjagers noemen, want bij het jagen gebruiken ze al hun zintuigen, dus hun ogen, oren en neus.
Als hij op pad gaat legt hij soms tochten van 15 tot 20 kilometer af.
De lynx valt zijn prooi aan vanaf 10-15 meter. Als hij op zijn prooi afgerend of gesprongen is maakt hij het dood door een harde beet in de hals.
De lynx heeft geen vijanden, behalve de mens.
Soms moet hij wel eens met de wolf zijn leefgebied, zijn prooien delen. Daarom zie je daar waar veel wolven zijn weinig lynxen en andersom ook.
De lynxen leven in bos en rotsrijke omgeving en komen vooral voor in Scandinavië, Oost Europa, West Azië, Canada en de VS
De soorten lynxen
De Europese lynx, ook wel los genoemd,
wordt ongeveer een meter lang en
bereikt een schofthoogte van een halve meter.
Vrouwtjes worden 15-20 kilo en mannetjes 20- 25 kilo.
Ze zijn ongeveer 5 keer een huiskat.
Hij leeft vooral in Scandinavië en leeft daar van
elanden, edelherten, zwijnen en rendieren
In de Karpaten worden ze soms 40 kilo,
omdat daar veel dierlijke prooien leven.
De Canadese lynx kan tussen 90-110 centimeter worden.
Hij heeft een korte staart van ongeveer 5-14 centimeter
Hij weegt gemiddeld 9 kilo
Hij komt voor in de koudere gebieden van Canada.
Deze lynx jaagt veel op sneeuwhazen
Hij wordt ongeveer 15 jaar
De Paradellynx is ongeveer even groot als de Canadese lynx
Hij komt voor in de Pyreneeën
Hij leeft bijna alleen van konijnen en eet ongeveer 1 konijn per dag
Hij wordt 13 jaar
Hij weegt ongeveer 12 kilo
De rode lynx leeft in de VS
En wordt daar Bobcat genoemd
Hij kan op grote hoogte leven
Wetenschappers zeggen dat dit dier op 4000 meter hoogte kan leven
Zij gebruiken holen als schuilplaatsen
Deze bobcat wordt 14 jaar oud
De woestijnlynx kan 60 tot 75 cm lang worden
Ze hebben een lang en slank lichaam.
De staart is langer dan die van de Europese lynx en kan tussen de 22 en 25 cm lang worden
De woestijnlynx wordt maar 8 kilo en hij wordt ook wel de Caracal genoemd, wat zwart oor betekent
De woestijnlynx komt in grote delen van Afrika en Zuid-West Azie voor.
Ze wonen in bosrijke gebieden, savannes en gebieden met bergen
Ze eten gazellen en antilopen
Dit was mijn spreekbeurt
Jasper Boonstra
OBS de Driesprong
Ruurlo
Groep 8
1. Hoe noemen ze de roep van het vrouwtje in paringstijd?
0 lynxenkreet
0 paringsroep
0 uilenroep
2. Hoe noemen ze in Amerika de rode lynx?
0 redcat
0 bobcat
0 Garfield
3. Wat eet de Paradellynx het meest?
0 herten
0 zwijnen
0 konijnen
4. Hoe zwaar wordt de Europese lynx gemiddeld?
Vrouwtje: ……………….. kg
Mannetje: ……………….. kg
5. Hoe wordt de mannetjeslynx genoemd?
0 kater
0 mannetje
0 poes
1. Hoe noemen ze de roep van het vrouwtje in paringstijd?
0 lynxenkreet
0 paringsroep
0 uilenroep
2. Hoe noemen ze in Amerika de rode lynx?
0 redcat
0 bobcat
0 Garfield
3. Wat eet de Paradellynx het meest?
0 herten
0 zwijnen
0 konijnen
4. Hoe zwaar wordt de Europese lynx gemiddeld?
Vrouwtje: ……………….. kg
Mannetje: ……………….. kg
5. Hoe wordt de mannetjeslynx genoemd?
0 kater
0 mannetje
0 poes