Mijn spreekbeurt gaat over Skûtsjesilen. Skûtsjesilen is een zeilwedstrijd die elk jaar gehouden wordt in Friesland. Ik vind het leuk om jullie hier wat over te vertellen omdat ik ook uit Friesland kom, ik ben daar geboren en ben al eens een keer met mijn vader en moeder naar het Skûtsjesilen geweest. Nu ik hier in Drenthe woon zie je bijna geen boten meer en dat vind ik wel jammer.
Aan de wedstrijd doen ongeveer tachtig Skûtsjes mee. Een Skûtsje is een zeilboot. Vroeger werden deze zeilboten gebruikt om aardappelen, turf en mest te vervoeren.
De boten hebben een platte bodem waardoor ze in heel ondiep water kunnen varen. In Friesland was het water ondiep en dus was het handig om platte boten te hebben om overal te koemn. Vroeger woonden de mensen zelfs op een Skûtsje, ze hadden toen zelfs geen motor aan boord.
Tot ongeveer 1900 bouwden ze de Skûtsjes van hout, Nu worden de Skûtsjes van ijzer gebouwd. Geert Barkmeijer uit Briltil was de eerst die zo’n ijzeren boot bouwde.
Een paar schepen die meedoen aan het Skûtsjesilen van 2011 zijn:
Ut’e strijd uit Langweer
D’Halve Maen uit Drachten
De Sneker Pan uit Sneek
Twee Gebroeders uit Eernewald.
De Skûtsje heeft een grootzeil en een fok. De zeilen zitten vast aan de mast en het grootzeil ook aan de giek. De giek is de grote balk onderaan het grootzeil. Met deze twee zeilen wordt de wind gevangen en kun je een Skûtsje besturen. Als de wind van links (bakboord) komt zal de boot naar rechts (stuurboord) overhellen door de druk van de wind op de zeilen. Zo krijg je dus een lage kant en een hoge kant van de boot. Om goed te sturen heb je ook een roer nodig, achter aan het schip. Het roer kun je bedienen met de helmstok. Omdat de Skûtsje een platbodem is wordt het schip opzij geblazen als de wind van de zijkant komt. Om dit tegen te gaan heeft de Skûtsje aan beide zijkanten een “zwaard”. Dit zwaard is een hele grote houten plank die aan de kant waar de wind naar toe gaat (de kant waar de giek dan hangt aan de lage kant van de boot) in het water wordt gehangen. Zo zal de Skûtsje niet meer opzij wegwaaien en recht vooruit varen.